21 Haziran Yılın En Uzun Günü! İlginç Gerçekler! Yaz Gün Dönümü Nedir? Yaz Gün Dönümü Ne Zaman?
2022'de haziran gün dönümü, 21 Haziran Salı günü, yazın astronomik ilk gününü işaret ediyor. Gün dönümü dünyadaki birçok kültür tarafından kutlanmaktadır. Gün dönümü ile ilgili ilginç gerçekleri öğrenmek isterseniz bu yazı tam size göre!
Yaz Gün Dönümü
Kuzey Yarım Küre'de, yaz gün dönümü (haziran gün dönümü olarak da bilinir), Güneş, gökyüzündeki en kuzeydeki yolu boyunca hareket ettiğinde meydana gelir. Bu, dünyanın kuzey yarısında yazın astronomik başlangıcını işaret etmektedir. (Güney Yarım Küre'de tam tersi: haziran gün dönümü, Güneş'in gökyüzündeki en alçak noktasında olduğu, kışın astronomik başlangıcını işaret eder.)
Yaz Gün Dönümü Ne Zaman?
Bu yıl haziran gün dönümü 21 Haziran 2022 Salı günü Doğu Zaman Dilimi ile sabah saat 05:14'te gerçekleşecek.
Bu gün dönümü, Kuzey Yarımküre'de, Dünya'nın kendi yörüngesinde, Kuzey Kutbu'nun Güneş'e doğru maksimum eğiminde (yaklaşık 23,5 derece) olduğu noktaya vardığında ve bu da en uzun gündüz ve en kısa gece ile sonuçlanan, Kuzey Yarım Küre'de resmi yaz başlangıcına işaret ediyor. En uzun "gün" ile en uzun güneş ışığı saatini kastedilmektedir. Haziran gün dönümünde, Kuzey Yarım Küre yılın en doğrudan açısıyla güneş ışınlarını alır.
Güney Yarım Küre'de haziran gün dönümü kışın başlangıcını göstermektedir.
Yaz Gün Dönümü Tarihleri ve Saatleri
Yıl Yaz Gündönümü (Kuzey Yarımküre) Yaz Gündönümü (Güney Yarımküre)
2022 21 Haziran Salı, 05:14 21 Aralık Çarşamba
2023 21 Haziran Çarşamba, 10:58 21 Aralık Perşembe
2024 20 Haziran Perşembe, 16:51 21 Aralık Cumartesi
2025 20 Haziran Cuma, 22:43 21 Aralık Pazar
Yaz Gün Dönümü Nedir?
Kuzey Yarım Küre’de yaz gün dönümü, Güneş gökyüzündeki en yüksek ve en kuzey noktalarına ulaştığında meydana gelir. Dünyanın kuzey yarısında yazın başlangıcını işaret eder. Buna karşılık, Güney Yarım Küre'deki haziran gün dönümü, Güneş'in gökyüzündeki en alçak noktasında olduğu ve kışın başlangıcını işaret ettiği zamandır.
"Gün dönümü (Solstice)" kelimesi Latince solstitium'dan gelir. Sol (Güneş) ve stitium (durgun veya durmuş) kelimelerinden gelir. Dünya'nın eğik ekseni nedeniyle Güneş her sabah ve akşam ufukta aynı noktalarda doğup batmaz; Dünya yıl boyunca Güneş'in etrafında dolaştıkça yükselişi ve ayar konumları gökyüzünde kuzeye veya güneye doğru hareket eder. Ayrıca, Güneş'in gökyüzündeki izi yıl boyunca yükselir veya alçalır. Haziran gün dönümü önemlidir, çünkü Güneş bu zamanda gökyüzündeki en kuzey noktasına ulaşır ve bu noktada Güneş'in yolu kısa bir süre için değişmez.
Gün dönümünden sonra, Güneş rotasını tersine çevirir ve ters yöne geri döner. Burada sözü edilen hareket, örneğin yerel öğle saatlerinde, her gün aynı saatte gökyüzündeki konumuna bakıldığında Güneş'in görünen yoludur. Yıl boyunca yolu, analemma adı verilen bir tür düzleştirilmiş sekiz rakamı oluşturur. Tabii ki Güneş'in kendisi hareket etmemektedir (eğer Samanyolu galaksisi etrafındaki kendi yörüngesini düşünmezseniz); bunun yerine, Dünya'da fark ettiğimiz gökyüzündeki bu konum değişikliği, Güneş'in etrafında dönerken Dünya'nın ekseninin eğilmesinin yanı sıra Dünya'nın dairesel yerine eliptik yörüngesinden kaynaklanıyor.
Gün Dönümü Her Zaman Aynı Gün mü Oluşur?
Haziran gün dönümünün zamanlaması belirli bir takvim tarihine veya saatine bağlı değildir; her şey Güneş'in gök ekvatorundan en kuzey noktasına ne zaman ulaştığına bağlıdır. Bu nedenle, gün dönümü her zaman aynı günde gerçekleşmez. Son yıllarda bu tarih 20, 21 ve 22 Haziran arasında değişiyor.
Yılın En Uzun Günü
Yaz gün dönümü, güneş ışınlarının en uzun olduğu gündür. Gün dönümünde Güneş'in gökyüzünde nasıl en yüksekte göründüğüne dikkat edin; bu olay, ışınları Dünya'ya daha doğrudan bir açıyla çarparak yaz dediğimiz verimli mevsimin başlamasına işaret ediyor. Bu gün Güneş gökyüzünde en yüksek konumda olduğundan, gölgenizin (yerel veya güneş öğle, öğlen saatlerinde değil) tüm yıl boyunca olacağı en kısa olduğunu fark edeceksiniz.
Güneş öğle vakti, Güneş'in bir konumun meridyenini geçtiği ve gökyüzündeki en yüksek konumuna ulaştığı andır.
Yerel öğle, Güneş'in yerel meridyeni (Kuzey ve Güney kutupları arasındaki hayali bir çizgi) geçtiği ve gün boyunca gökyüzünde en yüksek olduğu zamandır.
Güney Yarım Küre'de yaşayanlar için bu, yılın en kısa günüdür ve kışın gelişini gösterir.