ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Tayvan'ın Egemen Bir Ülke Olduğunu İma Etti

Blinken, hafta içinde Dışişleri Komitesinde yaptığı bir konuşmada, Tayvan ile serbest ticaret müzakerelerini yürütmeyi teşvik etmeye bağlı kaldıklarını belirterek Tayvan'ı "paha biçilemez güvenlik ve küresel sağlık ortağı" olarak niteledi.

AA'nın aktardığına göre ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Cumhuriyetçi Milletvekili Young Kim’in "Tayvan’ın güçlü bir demokratik sistemi ve uluslararası topluma katkıları bulunduğunu, Dünya Sağlık Örgütünde bir sandalyeyi hak ettiği" yönündeki sözlerine, "Tayvan'ın sadece kendi halkına değil dünyaya da katkı sağlayabilecek güçlü bir demokrasi ve bir ülke olduğu konusunda görüşünüzü paylaşıyorum" ifadeleriyle karşılık verdi.

Tayvan makamlarından yapılan açıklamada ise Blinken'e "Tayvan'a açık desteği ve Tayvan demokrasisini tanımasından dolayı" teşekkür edildi. Açıklamada, "Hükûmetimiz demokrasi, kamu sağlığı ve ekonomi alanlarında Tayvan-ABD küresel ortaklığını uzun vadeli ve somut temeller üzerinde inşa ederek güçlendirmek için (ABD Başkanı Joe) Biden yönetimiyle yakın çalışacak" ifadeleri yer aldı.

ABD-Çin ilişkileri, "Tek Çin" ilkesi çerçevesinde Washington'ın Pekin hükûmetini Çin'in tek resmî temsilcisi olarak tanımasının ardından 1979'da kurulmuştu.

Çin-Tayvan Anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta, Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu girişim, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükûmetinin "Çin'in tek meşru temsilcisi" kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hâle gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Çin'i, uluslararası toplumda sadece kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.