Avustralya ve Yeni Zelanda, Soykırımcı Çin'in Doğu Türkistan'daki Hak İhlallerine Karşı Çıktı

Avustralya ile Yeni Zelanda hükûmetleri, Çin'in Doğu Türkistan'daki insan hakları ihlalleri konusunda ve Hong Kong'daki gelişmelere ilişkin derin bir endişe içinde olduklarını duyurdu.

Euronews'in haberine göre İki ülkeni başbakanları, 15 ay aranın ardından gerçekleştirdikleri ilk yüz yüze görüşmede, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın, Çin'in insan hakları ihlallerine karşı birleşik bir cephe içinde olduklarını bildirdi.

Geçen ay, Avustralya ile Yeni Zelanda, kendi aralarındaki seyahatlerde karantina kuralını kaldırmıştı. Bu uygulamanın hayata geçirilmesinin ardından Avustralya Başbakanı Scott Morrison, Yeni Zelanda'yı ziyaret etti.

İki liderin gündeminde yer alan en önemli konulardan biri de Çin meselesi idi. Avustralya, Çin'e karşı ticarî anlamda sert bir muhalefet içerisinde bulunuyor. Ancak Yeni Zelanda bu yılın başında Pekin ile bir ticaret anlaşması imzalamıştı.

Siyasî analistler, Yeni Zelanda’nın Çin ile ticaret anlaşması imzalamasını, "Pekin'in insan hakları ihlallerine karşı Wellington'ın yeterince güçlü bir duruş sergilemediği" şeklinde yorumlamış ve eleştirmişti.

Bu yaklaşımı reddettiklerini belirten Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, ülkesinin ticaretin yanı sıra insan hakları ihlalleri konusunda da Avustralya ile benzer bir duruşa sahip olduğunu dile getirdi.

"Uygur Türklerinin insan haklarına saygı gösterilmeli"

Görüşmenin ardından gerçekleştirilen ortak basın toplantısında konuşan Ardern, "Avustralya ve Yeni Zelanda'nın bu konularda tutarlı bir şekilde, tam olarak aynı yerde konumlandığını göreceksiniz. Bu nedenle bu inanılmaz önemli konularda güçlü duruş sergilemediğimize dair herhangi bir görüşü gerçek anlamda reddediyorum" diye konuştu.

Ardern'i desteklediğini belirten konuk Başbakan Morrison, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın ticaret yapan ülkeler olmakla birlikte ikisinin de egemen olduklarını ve bunun değişmeyeceğini bildirdi.

Morrison, "Büyük ortaklar, dostlar, müttefikler ve hatta aile olarak, bizi uzaklardan bölmek isteyenler olacaktır ancak bunu başaramayacaklar" dedi.

Ortak açıklamada, her iki başbakan da Hong Kong'daki gelişmelerin yanı sıra Çin'in Doğu Türkistan'daki insan hakları ihlallerine ilişkin ciddî endişelerini dile getirerek Pekin'i, Uygur Türklerinin ve diğer Müslüman halkların insan haklarına saygı göstermeye ve Birleşmiş Milletler (BM) ile diğer bağımsız gözlemcilerin bölgeye sınırsız erişimine izin vermeye çağırdı.

Soykırımcı Çin Arsızlığını Sürdürüyor

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin ise yaptığı açıklamada Pekin'in, Ardern ile Morrison tarafından yapılan açıklamayı reddettiğini dile getirdi.

Günlük basın toplantısında konuşan Wang, "Avustralya ve Yeni Zelanda liderleri sorumsuz açıklamalar yaptı, uluslararası hukuku ve uluslararası ilişkilerin temel normlarını ciddî şekilde ihlal ettiler ve Çin’in içişlerine büyük ölçüde müdahale ettiler" değerlendirmesinde bulundu.

Aktivistler ve BM insan hakları uzmanları, Doğu Türkistan'daki toplama kamplarında en az bir milyon Uygur Türkü'nün tutulduğunu belirtiyor. Batılı bazı politikacılar, Çin'i işkence, zorla çalıştırma ve kısırlaştırma yapmakla suçluyor. Keza ABD başta olmak üzere Batılı bazı ülkeler, Çin'in, Doğu Türkistan'daki faaliyetlerinin soykırım olarak tanıyor.

Pekin yönetimi uzun süre toplama kamplarının varlığını reddetmiş, ancak uydu görüntüleri ve tanık ifadelerinin ortaya çıkmasının ardından bu kampların sözde 'yeniden eğitim merkezi', güya  'meslekî eğitim merkezi' olduğunu iddia etmişti.

2019'un sonunda da buradaki 'öğrencilerin' tamamının mezun olduğu yalanını öne sürmüştü.

Avustralya ile Çin'in ilişkileri, Avustralya'nın Çin virüsü salgınının kökenine ilişkin bağımsız bir soruşturma istemesinin ardından kötüleşti.

Reuters'ın haberine göre Morrison’ın ziyaretinden önce Yeni Zelanda'dan yapılan açıklamada, Çin'e karşı Canberra’nın destekleneceği bildirildi.