Azerbaycan'da Rusça Eğitim Tartışması: SSCB'de Yaşamadığımızı Anlamalıyız
Azerbaycan'da Rusça eğitim veren okul sayısının neredeyse Türkçe eğitim veren kurum kadar fazla olması anadilin önemine ve Rusya'yla ilişkilere dair tartışmaları tetikledi.
Kardeş ülke Azerbaycan'da Rusça dil eğitimi tartışmaları bir kez daha alevlendi. Rus basınındaki Azerbaycan karşıtı ve Ermeni taraftarı tutuma Azerbaycan Türklerinin Rusça bilmemesinin sebep olduğu yönünde ortaya atılan tezlere birçok milletvekili, gazeteci ve yazar tepki gösterdi.
Qafqazinfo'nun konuya ilişkin sorusunu yanıtlayan Milletvekili Vahid Ahmedov, Rusça eğitim veren kurumların Rusya ile ilişkilere olumlu manada katkıda bulunduğunu kabul ederken Azerbaycan'ın Ermeni işgaline karşı tezlerinin Rus devlet politikası nedeniyle görmezden gelindiğinin de altını çizdi. Ahmedov, "Bizim bir milli mensubiyetimiz, bir Anayasamız var. Esas olan devlet dilidir. Rusçaya, İngilizceye ilgi olabilir. Ama devlet seviyesinde burada dikkatli olmamız lazım. Şayet Rusya, Karabağ meselesinin çözümünde bize yardım eden bir devlet değilse onların okullarının sayısını neden artıralım? Aksine Rusya yıllarca Ermenistan'a silah verdi ve şimdi de vermeye devam ediyor. O silahlarla bizim çocuklarımızı katlediyorlar" ifadelerini kullandı.
Rus okullarının Türkiye'nin açtığı okullar gibi güven vermediğini ifade eden Ahmedov, açıklamalarına şöyle devam etti:
"Türkler bizim kardeşimizdir, onlara güveniyoruz ve Karabağ dahil Azerbaycan'ın her meselesinde yanımızda olduklarını biliyoruz. Rusça eğitim veren okulların diğer okullar gibi özel olmasını öneriyorum. İngilizce eğitim veren okullar devletin himayesinde mi? Aniden değil ama kademeli olarak bu tür planlar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanıp hükumete sunulmalı.
Rus dilini tanıtmak isteyenleri anlıyorum. Ama onlar önce Moskova'ya, Leningrad'a gidip Azerbaycan'ın haklı sesinin propagandasını yapsınlar. Bakalım bu insanlar, Rus televizyonlarında yayımlanacak mı? Tabii ki hayır. Bizim yeterince iyi Rusça bilen insanımız var. Ne yazık ki, Rusya'da medyada yer alan haberlerin çoğu Ermeniler tarafından işgal ediliyor. Rusça dil okullarının savunucularının belirli ilgi alanları olabilir, bunu anlıyorum ancak okullar özelleştirilmeli. Kim bu okullarda okumak istiyorsa gidip parasını verip okusun. Devlet bunu neden finanse etsin? İnsanlar ayrıca çocuklarını Rusça dil okullarına gönderme eğiliminde. Ancak bu sorunları devlet düzeyinde ciddiye almalıyız. Dilimize saygı duymalıyız."
"Böyle Bir Durum Bağımsız Bir Ülkede Kabul Edilemez"
Avukat Aslan İsmayılov da Rusya'nın Azerbaycan'a karşı tutumunun ülkedeki Rusça bilen insan sayısıyla ilgili olduğu konusundaki görüşe katılmadığını söyledi. Rusya'da yaşayan Azerbaycan Türklerini eleştiren İsmayılov, "Rusya'da Rusça'yı akıcı bir şekilde konuşan sayısız Azerbaycanlı var. Öncelikle Rus medyasında seslerinin duyulmaması Rusya'nın devlet politikasından kaynaklanıyor. İkincisi, Rusya'da yaşayan Azerbaycanlılar, ne kadar sahte vatanseverlik yayarlarsa yaysınlar, anavatanlarına Ermeniler kadar bağlı değiller. Zenginlik, çoğu için daha önemli" şeklinde eleştiriler getirdi.
Azerbaycan'da Rusça dil okulu bulunmasına değil, bunların Türkçe eğitim veren kurum sayısı kadar artmış olmasına tepki gösterildiğini söyleyen İsmayılov, şöyle devam etti:
"Böyle bir durum bağımsız bir ülkede kabul edilemez ve Azerbaycan'ı sömürge yapar. Bir diğer konu da Rusça öğretiminin, dünyada en çok konuşulan dil olan İngilizceden daha anlaşılmaz olmasıdır. Eski SSCB'de yaşamadığımızı ve ortak devlet dilinin Rusça olmadığını anlamak gerekiyor. Öncelikle anadilimizin ön planda olmasının önemini herkes anlamalı. Azerbaycan dilinden sonra tüm dillere hakim olunmalı ve saygı duyulmalıdır. Aksi takdirde bu hamle ile anadilimizi konuşanlara yine 'aptal' diyeceğiz."