Babalar ve Oğullar: Bir Kremlin-KGB Yeniden Yapımı

Rus yetkililer, kendilerine karşı çıkan bireylerin aile üyelerini hedef alarak kendilerini açık bir şekilde baskıcı Stalin rejiminin doğrudan halefleri olarak ilan ediyorlar.

Sovyet ve Rus gizli servisleri, rakiplerine karşı her zaman ellerinden gelen en kirli hileleri kullanmışlardır. Bu hilelere, kurbanlarının en büyük zaafı olan yakın akrabalarının şantaj malzemesi olarak kullanılması da dahil olmuştur. Bunun en mükemmel örneği; Sovyet yetkililerinin, Boris Pasternak'ı hapse atmak yerine, daha fazla acı çekeceğini bildikleri için metresi Olga Ivinskaya'ya hapis cezası vermeleridir.

Günümüz liderleri, Alexei Navalny’nin kilit elemanlarından biri olan Ivan Zhdanov'un, 66 yaşındaki emekli babasını yapay suçlamalarla tutuklayarak aynı şekilde cezalandırıyor. Bu durum, yalnızca, çocukların tabiri caizse “günahlarını” ebeveynlerine ödetmeye zorlandığı Sovyet tarzı "adalet" ile uyumludur. Bunun tersi de geçerli olmakla birlikte, kardeşler ve diğer akrabalar birbirlerinin "suçları" nedeniyle cezalandırılabilir.

Aynı Anda Birkaç Nesli Cezalandırmak

Kremlin-KGB tarafından hazırlanan Babalar ve Oğullar destanının bu yeni yorumu, nesiller arası bir çatışmayla değil, Rusya liderlerinin aynı anda birkaç nesilden intikam alma isteğiyle ilgilidir. Buna; geçmişteki kurbanların anısını küçük düşürmek, babalara oğullarını ele geçirerek şantaj yapmak suretiyle çocuklara zarar vermek ve babalarını tutuklamak gibi yöntemler dahildir. Bu tarz yöntemler de daha fazla ıstıraba neden olmaktadır.

Yetkililer, sivil toplumu kendilerine muhalefet oldukları konularda bastırma taktiklerini, polis şiddeti ve baskıcı yasaların kullanımından, şantaj ve psikolojik baskıya kaydırdı. Günümüzde, sivil aktivizmle mücadele edenler, Sovyet selefleriyle aynı yöntemleri kullanıyor. Ve gerçek Sovyet tarzında, Çeçen yetkililer, bazı kurbanlarından toplum önünde af dilemelerini istiyordu.

Tüm bu eylemler halka açık bir mesaj vermektedir: “Hükümet karşıtı eylemlere katılırsanız, hem sizi hem de sevdiklerinizi cezalandıracağız. Ayrıca, çocuklarınız protesto mitinglerine katılırsa, sizin sorumluluğunuzda olan bir çocuğa yanlış muamele ettiğiniz için sizi içeri alacağız."

Bir evlat, muhalefet için mücadele ederse babası cezalandırılır. Kısacası, onların gözünde ceza gerektiren her durum için bir fail bulunacaktır. Alexander Tvardovsky'nin yasaklanmış olan anti-Stalinist şiiri 'By Right of Memor'nda yazdığı gibi, yetkililerin, "sınıf düşmanlarının sorun çıkarması durumunda her zaman el altında olmaları için" bu tür baba ve oğullara ihtiyacı vardır.

İntikam almak ve korku salmak önemli bir amaç taşır: Sadece tutuklananları ve tutuklananların yakınlarını değil, daha geniş bir kitleyi itaat ve sessizliğe itmek.Bu, devletin kendi vatandaşlarına karşı yürüttüğü bir tür melez iç savaştır. Yetkililer, alenen ve utanmadan acımasız ve vicdansız hale gelmiştir ve bu durum, Rusya’nın otoriter siyasi rejiminin gerilemesinde başka bir aşamaya işaret etmektedir.

Stalin’in Doğrudan Varisleri

Söz konusu "Babalar ve Oğullar" meselesinin bir başka örneği de Rus yetkililerin, baskı altına alınmadan önce orada yaşayan Stalinist terör mağdurlarının çocuklarına Rusya'nın büyük şehirlerindeki evlerini iade etmeyi reddederek Anayasa Mahkemesi kararına karşı çıkmasıdır.

Bugünün yetkilileri, zulüm gören insanların çocuklarının ve torunlarının haklarını iade etmeyerek kendilerini açıkça, baskıcı Stalin rejiminin doğrudan varisleri olarak ilan etmektedirler.

Sovyet baskısının kurbanlarını anmak için oluşturulan sivil bir girişim olan Last Address projesine yönelik baskılar, yalnızca kurucularını değil aynı zamanda faaliyetlerini devam ettirenleri de şeytanlaştırıyor. Bu durum, resmi makamların saklamaya ihtiyaç duymadığı bir gerçek. Rusya Sanayici ve Girişimciler Birliği Başkan Yardımcısı dahi baskıya uğrayanların anısına karşı çıkmak için yürütülen kampanyaya katıldı. Hükumet yetkilileri de bunun bir benzerini yaparak Rusya’nın baskıcı geçmişine ait hatıraların gayriresmi koruyucusu olan Memorial Vakfı’nı dış güçlerin bir ajanı olarak damgaladılar.

Yine yaşanan bir olayda, Golos oy hakları uzmanı Vasily Weissenberg, Yamal-Nenets Özerk Bölge Seçim Komisyonu Başkanı hakkında bolca ithamın olduğu bir makale yayımladı. Yayımlanan makalenin ardından, Weissenberg’in kendisine yönelik değil oğluna yönelik tehditler gelmeye başladı.

Andrei Kolesnikov

Andrei Kolesnikov'un The Moscow Times'ta yayımlanan 30.03.2021 tarihli 'Fathers and Sons: A Kremlin-KGB Remake' başlıklı yazısı TamgaTürk tarafından çevrilmiştir.