Çin Virüsü Etkisini Yitirse de Asla Kaybolmayacak
Bilim insanları, Çin virüsünün muhtemelen yıllarca önemli bir hastalık ve ölüm yüküne sebep olacağına inanıyor.
Çin virüsü vakaları ve ölümleri hakkındaki tahminleri, dünya genelinde yakından takip edilen Washington Üniversitesi hastalık uzmanı Chris Murray, salgının seyri hakkındaki varsayımlarını değiştiriyor.
Murray, aslında yakın zamana kadar, birkaç etkili aşının keşfi sayesinde ülkelerin sürü bağışıklığına ulaşabileceği ya da bulaşmanın neredeyse tamamen ortadan kaldırılabileceği konusunda umutluydu.
Ancak geçen ay, Güney Afrika'daki bir aşı denemesinden elde edilen veriler neticesinde Murray'in görüşleri değişti. Buna göre hızla yayılan bir Çin virüsü varyantı, yalnızca söz konusu aşıların etkisini azaltmakla kalmıyor; aynı zamanda daha önce Çin virüsüne yakalanmış kişilerin kazandığı doğal bağışıklığı da zedeleyebiliyor.
"Verileri gördükten sonra uyuyamadım"
Seattle'daki Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü Müdürü Murray, verileri gördükten sonra "uyuyamadım" diyor.
Reuters'ın salgını yakından takip eden veya etkisini azaltmak için çalışan 18 uzmanla yaptığı mülakatlara göre bilim insanları arasında yeni bir fikir birliği ortaya çıkıyor. Birçoğu, geçtiğimiz yılın sonlarında salgına karşı yaklaşık yüzde 95 etkinliğe sahip iki aşının üretilmesinin ardından, kızamıkta olduğu gibi, virüsün büyük ölçüde kontrol altına alınabileceği umuduna kapılmıştı.
Maske Takmaya Devam Edilecek
Ancak uzmanlar son haftalarda Güney Afrika ve Brezilya'da ortaya çıkan yeni varyantlara ilişkin verilerin, bu iyimser havayı dağıttığından da bahsediyor.
Onlar artık SARS-CoV-2'nin yani Çin virüsünün, yalnızca endemik bir virüs olarak kalmayacağına, topluluklarda dolaşmaya devam edeceğine; aynı zamanda muhtemelen yıllarca önemli bir hastalık ve ölüm yüküne sebep olacağına inanıyor.
Sonuç olarak bilim insanları, Çin virüsü dalgalanmaları sırasında özellikle yüksek risk altındaki kişilerin maske takmaya ve kalabalık yerlerden kaçınma gibi önlemler almaya devam etmesi gerektiğini söylüyor.
Bununla beraber, Murray de dâhil olmak üzere bazı bilim insanları, salgının seyrinin iyiye gidebileceğini kabul ediyor. Rekor hızda geliştirilen yeni aşılar, enfeksiyonun nedeni yeni varyantlar olsa bile, hastaneye yatışları ve ölümleri önlüyor gibi görünüyor. Birçok aşı geliştiricisi, varyantlara karşı yüksek düzeyde etkinliği koruyabilecek destek aşıları ve yeni aşılamalar üzerinde çalışıyor ve bağışıklık sisteminin virüsle savaşma yeteneği hakkında öğrenilecek çok şey olduğunu söylüyor.
Gripten Daha Kötü
Murray, Güney Afrika varyantı veya benzer mutant virüsler hızla yayılmaya devam ederse, önümüzdeki kış hastaneye yatış veya ölümle sonuçlanan Çin virüsü vakalarının sayısının gripten dört kat daha fazla olabileceğini söyledi. Bu durum, bir ülke nüfusunun yarısına yüzde 65 oranında etkili bir aşı uygulanmış olsa bile gerçekleşebilir.
Öte yandan bilim insanları arasındaki düşünce farklılığı, onları, salgının ne zaman sona ereceğine ilişkin yaptıkları tahminlerde de daha temkinli davranmaya sevk etti.
Salgının henüz başlarında, önde gelen bilim insanları virüsün endemik hâle gelebileceği ve yine de "asla kaybolmayacağı" konusunda uyardılar. Bu kişilerin arasında Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) acil durumlar programı başkanı Dr. Michael Ryan da vardı. Ancak virüse karşı bir aşı geliştirmenin mümkün olup olmayacağı ve ne kadar çabuk mutasyona uğrayacağı dâhil öğrenecekleri çok şey vardı.
2020'nin Kasım'ında büyük bir atılım gerçekleşti. Pfizer Inc ile Alman ortağı BioNTech SE'nin yanı sıra Moderna Inc, aşılarının klinik çalışmalarda Çin virüsünü önlemede yaklaşık yüzde 95 etkili olduğunu duyurdu. Buna rağmen bilim insanlarından bazıları, bu sonuçların ardından bile aşıların virüsü yok etmesini beklemediklerini söyledi. Ancak birçok kişi de bu sonuçların bilim camiasında, eğer dünya yeterince hızlı bir şekilde aşılanabilirse, Çin virüsünü neredeyse tamamen ortadan kaldırmanın mümkün olacağına dair umut uyandırdığını açıklamıştı. Geçtiğimiz günlerde ise DSÖ Avrupa Bölge Direktörü Dr. Hans Kluge, salgının 2022 yılının başlarında biteceğini ve en kötü senaryonun geride kaldığını söyledi.