Çok Fazla Borçlanan Kırgızistan Vatandaşlardan Para Çin'den Af İstiyor
Siyasi çalkantılar ile gündemde olan Kırgızistan'ın 'borç affı konusunda esnek olmayan Çin'e fazla miktarda dış borcu olması nedeniyle ülkede büyük oranda daralma öngörülüyor.
Kırgızistan'da artan devlet borcunun çok büyük bir kısmının Çin'e olması nedeniyle ülke çıkmaza girdi. Ülkenin 4.8 milyar dolarlık toplam borcunun yaklaşık 1.8 milyar dolarını elinde tutan Çin İhracat-İthalat Bankası, Bişkek'e tekrardan ödeme süresi tanımıyor.
Kırgızistan Dışişleri Bakanı Ruslan Kazakbayev'in 16 Kasım'da Çinli mevkidaşı Wang Yi ile yaptığı telefon görüşmesinde 'ülke bütçesi üzerindeki dış borç yükünün hafifletilmesinde yardım sağlamanın önemine' dikkat çekti.
Kazakbayev ayrıca, son siyasi kargaşalar sırasında çok sayıda Çinli şirketin tehdit altına girmesiyle alakalı Kırgızistan'ın Çinli işletmeleri koruyacağına dair söz verdi.
Geçen ay cumhurbaşkanı olarak görevden alınan Sooronbai Jeenbekov ve diğer üst düzey yetkililerin de birkaç kez Çinlileri Kırgızistan'ın geri ödemelerini ertelemeye ikna etmeye çalıştığı ortaya çıktı.Eski başbakan yardımcısı Erkin Asrandiyev, Nisan ayında Bişkek'in isteğinin Pekin'de 'anlayışla karşılandığını' ifade etti.
Dünyanın dört bir yanındaki borçlu devletlerin de onaylayabileceği üzere, borç affı politikası esnek olmayan Çin hükumeti ise borçlara süre tanıması hakkında hiçbir şey söylemezken 14 Kasım'da cumhurbaşkanı adayı olabilmek için hükumet başkanı ve devlet başkanı vekilliği görevinden istifa eden Sadyr Japarov, ülkenin Çin'e olan borcuna dikkat çekerek vatandaşlardan devlet borcunu ödemek için mali katkı talep etti.
Bu ayın başlarında geçici lider olarak yaptığı ilk ve son basın toplantısında Japarov, fikrin 'bir halk girişimi' olduğunu söylerken kimsenin katkıda bulunmak zorunda kalmayacağını ifade etmişti.
Hükumet yetkililerinin bu talepleri yıllardır yolsuzluktan bıkmış ve maaşları aylardır ödenmeyen Kırgız halkı tarafından soğuk şekilde karşılanırken ekonomistler Kırgızistan'da bu yıl çeşitli şekillerde yüzde 8 ile 10 arasında bir ekonomik daralma öngörüyor.