Hukuken Mevcut Olmayan Bir Kurul: Cumhurbaşkanlığı Kabinesi
Anayasa Hukukçusu Prof. Kemal Gözler, anayasa.gen.tr adresinde yayımladığı yazı ile Anayasa'da "Cumhurbaşkanlığı Kabinesi" adında bir kurul olmadığını belirterek bu sebeple şimdiye dek alınan kararların hukukî dayanaktan yoksun olduğunu söyledi. Gözler, "Hukuken mevcut olmayan bir 'kurul', nasıl olup da karar alacak?" diye sordu.
Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi’ne geçilmesinin ardından lağvedilen Bakanlar Kurulunun yerine AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başkanlığında "Cumhurbaşkanlığı Kabinesi" adıyla ne idüğü belirsiz bir kurl toplanmaya başladı.
Çin virüsünün sebep olduğu büyük salgın döneminde alınan birçok karar, Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nin toplantısında görüşüldükten sonra Erdoğan’ın açıklaması ile yürürlüğe girdi.
Ancak anayasa hukukçusu Prof. Kemal Gözler, mevcut anayasada "Cumhurbaşkanlığı Kabinesi" adında bir kurulun bulunmadığını ve bu sebeple şimdiye dek alınan kararların hukukî dayanaktan yoksun olduğunu belirtti.
Anayasa.gen.tr adresinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Var mı Böyle Bir Şey?” başlıklı yazısında "Anayasamızda 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'ne ilişkin bir hüküm bulunmuyor. Anayasamızda 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesi' veya bu anlama gelebilecek tek bir kelime yok" ifadelerine yer veren Gözler'in yazısındaki ilgili bölümler şöyle:
"Cumhurbaşkanlığı, 1 sayılı “Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile düzenlenmiştir. 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 539 maddelik mufassal bir kararnamedir. Bu Kararname, Cumhurbaşkanlığının her yönünü ayrıntılarıyla düzenlemektedir. Ne var ki, bu Kararnamede de “Cumhurbaşkanlığı Kabinesi”ne ilişkin tek bir hüküm yok.
…
O hâlde bu 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesi' neyle kurulmuştur? Görevleri neyle düzenlenmiştir? Bu “Kabine” neye dayanarak toplanmakta ve çalışmaktadır? Asıl önemlisi bu Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, yetkilerini nereden almaktadır? Anayasamızın 6’ncı maddesinin son fıkrasına göre 'hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz'. Anayasamızın bu hükmü karşısında, 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nin varlığı nasıl izah edilebilir?"
"Hukuken mevcut olmayan bir 'kurul', nasıl olup da karar alacak?"
Mevcut düzenlemelerde Cumhurbaşkanlığı Kabinesi adında bir kurul bulunmadığı için bu kurulun karar alamayacağını, aldığı kararların hukukî dayanaktan yoksun olduğunu belirten Gözler, yazısında şu ifadelere yer verdi:
"Hukuken mevcut olmayan bir 'kurul', nasıl olup da karar alacak? O nedenle bu makalede böyle bir soru sormamam lazımdı. Ama sordum. Çünkü, ülkemizde pek çok kararın sanki 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde alındığı gibi bir izlenim var. Ve bu izlenim gün geçtikçe yaygınlaşıyor.
…
O nedenle tekrar altını çizerek belirtelim: 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesi' herhangi bir karar alamaz. Hukukumuzda 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesi kararı' diye bir karar türü yoktur.
İnsanlarımızın ağzında, gazetelerde, bakanlıklarımızın genelgelerinde, idarî makamların işlemlerinde 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesinde alınan kararlar' diye bir ifade dolanıyorsa da, Türkiye’de şimdiyle kadar alınmış tek bir 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesi kararı” bulunmamaktadır. İnanmayan Resmî Gazetenin bütün sayılarını tarayabilir. Bu kararlara atıfta bulunan Bakanlıklara ve keza il umumî hıfzıssıhha kurullarına sormak lazım: Kararlarınızda atıf yaptığınız 'Cumhurbaşkanlığı Kabinesinde alınan kararlar'ın tarih ve sayıları nedir? Bu kararlar hangi Resmî Gazetede yayınlanmıştır?"