İlber Ortaylı: Türkiye Büyük Bir Memleket Oldu, Bazılarının Tekrarladığı Gibi Son 20 Senenin Yok Falanca Partinin Eseri Değil
İlber Ortaylı, Çorum'da katıldığı etkinlikte 'Türkiye büyük bir memleket oldu. Bu memleket öyle bazılarının tekrarladığı gibi son 20 senenin, yok falanca partinin, filanca ideolojinin eseri falan değil." dedi.
İlber Ortaylı, Çorum'da düzenlenen 11. Kitap Kültür Günleri etkinliğine katıldı. Ortaylı burada yaptığı konuşmada, “Türkiye büyük bir memleket oldu. Bu memleket öyle bazılarının tekrarladığı gibi son 20 senenin, yok falanca partinin, filanca ideolojinin eseri falan değil. Bu, Türk Milleti’nin, Türk tarihinin kendine ait bir yoludur. O yolu izlemiş ve buraya gelmiştir. Bunun temel müesseseleri vardır. Temel müesseselere saygı duymayı öğrenmek zorundasınız” dedi.
İlber Ortaylı şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye büyük bir memleket oldu. Bu memleket öyle bazılarının tekrarladığı gibi son 20 senenin, yok falanca partinin, filanca ideolojinin eseri falan değil. Bu, Türk Milleti’nin, Türk tarihinin kendine ait bir yoludur. O yolu izlemiş ve buraya gelmiştir. Bunun temel müesseseleri vardır. Temel müesseselere saygı duymayı öğrenmek zorundasınız”
Devlet unsurunun varlığına ve önemine değinen Prof. Dr. Ortaylı, "Devlet, Türklerin hayatında çok önemli bir unsurdur. Devlet, hükümetlerin bugünkü partilerin üstünde bir kavramdır. Devletin uhrevi bir tarafı vardır. Bunu Cevdet Paşa, merhum; söyler yani Türkiye’de devlet teşkilatının kuruluşu bir kelam eseridir der bağlar. Hiçbir zaman devlet üzerindeki oluşum teorileri bundan daha iyi değildir." dedi.
Doğu dünyasında da devlet olan tek yerin Türk devleti olduğunu dile getiren Ortaylı, "Bütün Doğu dünyasında devlet olan tek devlette burasıdır. Güneyimizde insanların orduları yok. Kendilerini savunamıyorlar. Çeteyle, gerilla harbiyle çok şey yapamazsın. Bunu da yapamıyorlar. Suriye’nin halini görüyorsunuz. Dün kurulan ordularla harp yaparsan gaddar olursun. Ordunun da kendine göre bir nizamı vardır. Bir ordu eğer ananesi kuvvetli bir orduysa bir memleketin içeresine girip istila ettiği vakit efendi gibi girer, kime ne yapacağını bilir, ona göre hareket eder ve orada adalet gelir o orduyla. " diyerek ordunun önemine değindi.
Cumhuriyetler bağlamında da bir değerlendirme yapan Prof. Dr. Ortaylı:
"Türkiye Cumhuriyeti kaliteli bir Cumhuriyet olarak çıkmıştır. Yoksa cumhuriyet olmakla adam olunmuyor. Onu size söyleyeyim dünya Cumhuriyet dolu, bir sürü muz cumhuriyeti var. Yani cumhuriyet sınıfında bir üst sınıfa giren insanlar var, toplumlar var. Altına düşenler var. Bu çok önemli bir şeydir. Bu milletler de düşer medeniyetleri olmasına rağmen. Mesela harptan evvel bir devletti, bir kalitesi vardır. Cumhuriyet olduktan sonra; nüfus artışıydı, şuydu buydu, savaş durumuydu düştü aşağıya, çünkü kaldıramıyor. Arjantin zenginleşen bir devletti bugün hiç de öyle değil, üçüncü dünya özellikleri gösteriyor. Türkiye bunların içinde üstte kalanlardan, bu çok önemli. Böyle devletler var. Mesela ikinci cihan harbinden sonra fakir olduğu halde üstte kalmayı bilen var, Kore Cumhuriyeti gibi. Üstte kalmayı bilen hükümetler var Hindistan gibi mesela. Bunların yapıları değişik çünkü. Bu çok fevkalade önemli bir unsur.” şeklinde fikirlerini dile getirdi.