İşgal Komutanı Surovikin, Prigojin'in Putin'e Karşı İsyanını Biliyor muydu?
New York Times, Ukrayna'daki işgalin başındaki Surovikin'in, Rusçu terör örgütü Wagner'in elebaşı Prigojin'in isyanını bildiğini ileri sürdü.
New York Times'ın haberine göre, ABD'li yetkililer, 23-24 Haziran arasında gerçekleşen Rusçu terör örgütü Wagner'in darbe girişimine Putin'in Suriye'de ve Ukrayna'da en güvendiği işgal komutanlarından birisi olan Sergey Surovikin'in yardım edip etmediğini belirlemeye çalışıyor.
New York Times'ın aktardığına göre konuyla ilgili Amerikan istihbaratına bilgi veren ABD'li yetkililer, üst düzey bir Rus generalin Wagner elebaşı Yevgeni Prigojin'in isyan etme planları hakkında önceden bilgi sahibi olduğunu ileri sürdü.
Bu iddia, Moskova'ya 200 kilometre kalana kadar neredeyse hiçbir direnişle karşılaşmadan ilerleyen Prigojin'in, Kremlin rejimi içinde kimlerden destek aldığı konusunda soru işaretlerine neden oldu. Söz konusu generalin eli kanlı Rus diktatörü Vladimir Putin'in Suriye'de ve Ukrayna'da kullandığı en yakınındaki komutanlardan Orgeneral Sergey Surovkin olduğu ileri sürüldü.
Surovikin geçen yıl Ukrayna'yı işgal eden Rus ordusunun başına atanmıştı ancak geçen Ocak ayında görevden alınmıştı. Surovikin'in yerine Ukrayna'daki işgal Rus Genelkurmayı'nın sorumluluğuna bırakılmıştı. Ancak Surovikin bu değişikliğe rağmen savaş operasyonlarının yürütülmesindeki etkisini korudu ve birlikler arasında popülerliğini koruyor.
NY Times'a konuşan Amerikalı yetkililer ayrıca, diğer Rus generallerinin de Prigojin'İn Şoygu ve Gerasimov'u zorla değiştirme girişimini desteklemiş olabileceğine dair işaretler olduğunu söylediler. Mevcut ve eski ABD'li yetkililer, Prigojin'in, Kremlin rejimi içinden isimlerin yardımına geleceğine inanmadığı sürece ayaklanmasını başlatmayacağını belirtti.
Putin'in hem Suriye'deki hem de Ukrayna'daki birçok operasyonunu yürüten Surovikin eğer geçen hafta sonu yaşanan olaylara karışmış olsaydı, Putin'in Ukrayna'ya yönelik işgal hareketini başlatmasından bu yana aldığı en büyük yara olurdu.
Yetkililer, eli kanlı Rus diktatörü Putin'in, işgal komutanı Surovikin'in, Wagner elebaşı Prigojin'e yardım ettiğine inanıp inanmadığının bilinmediğini ve Putin'in şu anda nasıl karşılık vermesi gerektiğini bilmediğini belirtiyor.
Prigojin ve Wagner örgütüne karşı yöneltilen "silahlı isyan" suçlamaları düşürüldü. Ancak Putin'in önüne Surovikin'in isyana destek verdiğine ilişkin bir kanıt konulursa, Surovikin'İn görevden alınmasından başka çaresinin kalmayacağı ifade ediliyor.
Öte yandan NY Times'a konuşan yetkililer, Putin'in, Surovikin'in Prigojin'in planladığı şey hakkında bir bilgisi olduğu ancak ona yardım etmediği sonucuna varırsa, Surovikin'i yerinde tutmaya karar verebileceğini söylüyor. Analistler şimdilik, Putin'in isyandan yalnızca Prigojin'i sorumlu tutmaya niyetli göründüğünü söyledi.
Üst düzey Amerikalı yetkililer, Prigojin'in Moskova'ya sorunsuz şekilde yürümesinin ve isyan hareketinden sonra hayatta kalmasının sebebinin Surovikin'le yaptığı ittifaka bağlıyor.
Öte yandan Surovikin, isyan hareketi sırasında askerlere pozisyonlarını korumaya ve isyana katılmamaya çağıran bir video yayımlamıştı. Surovikin, mesajında "Size durmanızı tavsiye ediyorum. Düşman, ülkemizdeki iç siyasi durumun kötüleşmesini bekliyor." demişti.
Ancak NY Times'ın haberine göre eski bir yetkili, söz konusu mesajı "bir rehine videosu" gibi nitelendirdi. Söz konusu yetkili, Surovikin'in vücut dilinin, Şoygu ve Gerasimov hakkındaki görüşünü paylaştığı eski bir müttefiki suçlamaktan rahatsız olduğunu gösterdiğini söyledi.
ABD'nin eski Rusya Büyükelçisi Michael McFaul, NY Times'a yaptığı değerlendirmede, "Aklımda, henüz çözemediğimiz bir gizli anlaşma olduğunu düşündüren çok fazla tuhaf şey oldu" dedi. McFaul, "Rostov'u almanın ne kadar kolay gerçekleştiğini bir düşünün," dedi. "Rusya'nın her yerinde silahlı muhafızlar var ve birdenbire etrafta hiçbir şey yapacak kimse kalmadı, öyle mi?" sorusunu sordu.
NY Times'ın aktardığına göre bağımsız uzmanlar, ABD'li ve müttefik yetkililer, Prigojin'in, konvoyu Moskova'ya doğru hareket ederken Rusya ordusunun büyük bir kısmının kendi tarafında toplanacağına inanıyor göründüğünü söylediler.
Prigojin ve Surovikin, işgalci Rusya'nın Suriye'ye müdahalesi sırasında birlikte çalışmıştı. Prigojin, Surovikin'i Rus ordusunun en yetenekli komutanı olarak tanımlamıştı. NYT'nin aktardığına göre eski yetkililer, Surovikin'in, Putin'in iktidardan uzaklaştırılmasını desteklemediğini ancak Şoygu ve Gerasimov'un görevden alınması gerektiği konusunda Prigojin ile aynı fikirde olduğunu söylediler.
New York Times'ın haberindeki değerlendirmeler Kremlin'in kuleleri etrafında toplanan işgalci, emperyalist rejim arasındaki çatlakların giderek artması ve farklı çıkar/sadakat gruplarının gün yüzüne çıkmasının beklendiğini gösteriyor.
Uzun yıllardır yalanlarla örülen bir propaganda ağı ile kendini olduğundan çok daha güçlü gösteren ve elindeki nükleer silahları bir şantaj aracı olarak tutan Rusya'nın geleceğinde daha fazla karışıklık olacak gibi görünüyor. Bilhassa söz konusu çıkar/sadakat gruplarının hepsinin bağlandığı yer olan eli kanlı Rus diktatörü Putin'in ölümünden sonra Rus ordusu içinde güçlü olan isimlerin iktidar savaşına girişeceği öngörülüyor.