İstanbul'da Tarihi Keşif: Bizans ve Osmanlı Dönemine Ait Mahalle Bulundu

Arkeolojik kazılarda hem Osmanlı hem de Bizans dönemine ait bir mahalle bulundu

İstanbul Fatih’te dünyanın sıfır noktası kabul edilen Milyon Taşı ve çevresindeki arkeolojik kazılar sırasında Osmanlı dönemindeki bir mahalleye ait olduğu düşünülen yapı kalıntıları ve Bizans dönemine ait duvarlar bulundu.

Milyon Taşı’nın hemen arkasındaki arkeolojik kazılarda Bizans dönemine ait duvar kalıntıları çıktı.

Osmanlı’da yapı inşa ederken Bizans duvarlarının görülüp binanın daha sağlam bir şekilde yapılması için bu yapıların binaların temellerinde kullanıldığı anlaşıldı. T24'ün haberine göre Su Terazisi’nin kuzeydoğusunda yapılan çalışmalarda ise geç dönem Osmanlı’ya ait sarnıç yapısı ile Su Terazisi’ne bitişik vaziyette bir hamam olduğu tahmin ediliyor.



İBB Kültür Varlıkları Projeler Müdürü Merve Gedik, 3 yıldır devam eden arkeolojik kazılara ilişkin bilgi vererek, ortaya çıkarılan kalıntıları anlattı.

4 ayaklı kubbeli bir yapıdan oluşan Milyon Taşı’nın Doğu Roma İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul olduktan sonra yapıldığını ifade eden Gedik, "Burası dönemin sıfır noktası kabul ediliyordu. Osmanlı’dan sonra da kullanılmaya devam eden Mese Yolu’nun başlangıç noktası da burasıdır. Saat ayarlamaları da bu noktaya göre yapılıyor, 1880’lerde Greenwich’e verilene kadar tüm hesaplamalar da öyle. 1200’lerdeki Latin istilası sonrasında İstanbul’da çok sayıda yapı zarar görüyor, Milyon Taşı’nın da orada zarar gördüğünü düşünüyoruz. 1490’larda yaşanan ‘küçük kıyamet’ diye adlandırdığımız İstanbul depreminde de ciddi hasar alıyor" diye konuştu.

Çalışmanın yapıldığı alanın çok katmanlı olduğunu vurgulayan Gedik, "Sultanahmet’in bütün hikâye kesitini bu arkeolojik kazı alanından öğrenebiliyoruz, çünkü burada hem Osmanlı hem de Bizans katmanı var. Milyon Taşı’nın kendisi de tarihi bir katman. Burada aslında 1967’lerde bir kazı çalışması yapılmış ve Milyon Taşı’nın bir kısmı oraya çıkartılmış, ancak çok kapsamlı bir kazı olmamış yalnızca belli bir bölümü açığa çıkarılmış. Biz İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü denetiminde 2019’dan bu yana çalışmalarımızı sürdürüyoruz, kazdıkça yeni yapı kalıntıları bulmaya devam ediyoruz. Milyon Taşı’nın çevresindeki katmanda Bizans’a ait kalıntılar bulduk ve etrafını açmaya da devam ediyoruz" ifadelerini kullandı. 

Osmanlı dönemine ait bir mahalleye ilişkin kalıntılar bulduklarını belirten Gedik, "Buranın bütün arkeolojik kazılarını Sultanahmet Meydanı’nın da genelinde bir proje olarak değerlendiriyoruz. Dünyanın dört bir yanından gelen insanlar da buna tanıklık edebilsin diye arkeolojik kazı çalışmalarını halka açık olarak yapıyoruz. Sultanahmet Meydanı ile de projelerimiz var, alanın tümünü kapsamayan bazı noktalarda kurul onayının ardından katmanlar hakkında bilgi verebilecek kazı çalışmaları yapmak istiyoruz. Bütün bu kazı çalışmaları son bulduğunda Sultanahmet’te yeni bir yürüyüş rotası düzenlenecek. Katmanlar iyice ortaya çıktıkça neyin ne olduğunu tam olarak anlayabiliyoruz. Çıkarılan bir katmandan Osmanlı döneminde burada bir mahalle olduğunu anlıyoruz. Sultanahmet bölgesinde ciddi bir toprak dolgu mevcut ve bu dolguları yıktıkça her şey daha çok belirginleşiyor" dedi.