İTÜ'de Marmara'daki Deprem Tehlikesini Tespit Edebilen Araştırma Merkezi Kuruldu
Marmara Bölgesi'ndeki aktif fayların oluşturduğu tehlike ve riskler üzerine detaylı çalışmalar yürütmek üzere İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) bünyesinde Marmara Aktif Fay Tehlike ve Risk Uygulama ve Araştırma Merkezi (MATAM) kurulması için protokol anlaşması imzalandı. 17 Ağustos'a kadar faaliyete geçmesi hedeflenen merkezde veri üretilerek detaylı bilimsel çalışmalar yapılacak.
Marmara Bölgesi'ndeki aktif fayların oluşturduğu tehlike ve riskler üzerine detaylı çalışmalar yürütmek üzere İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) bünyesinde Türkiye İş Bankası'nın desteğiyle Marmara Aktif Fay Tehlike ve Risk Uygulama ve Araştırma Merkezi (MATAM) kurulması için protokol anlaşması imzalandı. 17 Ağustos'a kadar faaliyete geçmesi hedeflenen merkezde veri üretilerek detaylı bilimsel çalışmalar yapılacak.
Toplantıda konuşan İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak, "Marmara Bölgesi'nde isteyen herkesin evine ivme ölçer koyacağız. Daha sonra bölgede yerleştirdiğimiz sensörlerle dinleme yapacağız. Böylece her olan depremde binalarımızın davranışlarını bileceğiz. Kuzey Anadolu Fayını sadece 3 günde haritalaması mümkün. Yani Türkiye'nin bütün aktif fayları, önce Marmara Bölgesi başta olmak üzere ileride gerçek sayılara dönüştüreceğiz" dedi.
Merkezde başta Marmara Bölgesi olmak üzere ülkemizdeki aktif fayların oluşturduğu tehlike ve risklere dair dinamik, sayısal, interaktif tehlike ve risk haritalama teknikleri geliştirilecek. Aynı zamanda bina bazlı ivme haritaları oluşturularak deprem senaryoları hazırlanacak ve bu senaryolar ile kentsel dönüşüm, sanayi planlama ve afete hazırlık altyapısı için veri üretilecek.
Birçok disiplinin bir arada eş güdüm halinde çalışacağı MATAM’da jeoloji mühendisliği, jeokimya-jeodinamik, jeodezi ve fotogrametri, elektronik haberleşme, şehir ve bölge planlama, hidrojeoloji mühendisliği, inşaat mühendisliği gibi deprem konusuyla birebir örtüşen bilimsel konularda uzman akademisyenler görev alacak.
'Halkın Binalarına Takabileceği İvme Ölçerler Tasarlıyoruz'
Merkezin hedeflerini anlatan Prof. Dr. Cenk Yaltırak, şu ifadeleri kullandı:
“Bizim MATAM’daki esas amacımız birbiriyle konuşan veriler ve konuşan öğrenciler, yani burada 25 kişi çalışacak. Hepsi bizim hocalarımızın master ve doktora öğrencileri olacak. Bunlar aynı mekanlarda aynı amaca yönelik işlerde birbirlerinin eksiklerini öğrenecek ve konuşacaklar. Ayrı odalarda raporlar veya makaleler üretmeyecekler, hep birlikte üretecekler. Hep birlikte ürettikleri şeylerden yeni fikirler çıkartacaklar.
Biz onlara yol göstereceğiz. Bu merkezle ilgili söylemek istiyorum; Murat Şahin 4 disiplini ilk defa bir araya getiren bir doktora öğrencisi. Bize bir yol gösterdi, biz şunu gördük ki; fayın üzerinde oluşan depremin noktasından evimizin içinde, koltukta otururken 365 gün 24 saat içinde eğer ne zaman nerede olduğumuzu biliyorsak başımıza ne geleceğini bilme imkanımız var.
Biz şu anda halkın binalarına takabileceği ivme ölçerler tasarlıyoruz ve bunu neredeyse Marmara Bölgesi'ndeki isteyen herkesin evine koyacağız ve bunu koyduktan sonra da Marmara'nın her yerine yerleştirdiğimiz sensörle onu dinleyeceğiz. Her olan depremde binalarımızın davranışlarını bileceğiz, cep telefonu uygulamalarıyla son kullanıcı olan kişilere aktarcağız. Yani genelde devletten ve belediyelerden bir şey bekliyoruz ama esas karar verici olanlar konutlarda oturan insanlar. Onlar başına ne gelecek bilme hakkına sahip"
Kuzey Anadolu Fayını Sadece 3 Günde Haritalaması Mümkün
Prof. Dr. Yaltırak, “Bu merkez bir fayın yerini 1 santim çözünürlükle haritalandıracak, özel bir uçağı var. Uçakla 300 kilometre menzilde Kuzey Anadolu Fayını sadece 3 günde haritalaması mümkün. Yani Türkiye'nin bütün aktif fayları, önce Marmara Bölgesi başta olmak üzere ileride gerçek sayılara dönüştüreceğiz ve bunun bütün kullanıcıları açacağız, yani çalışmak isteyen herkese açacağız. Burada zemin özellikleri bu ivme ölçerler sayesinde tekrar yapılacak. Bunun sonucunda bizim Apollo projemiz gerçekleşecek" dedi.