Kritik Erdoğan-Biden Görüşmesi Bitti: Hamdolsun 24 Nisan Konusu Gündeme Gelmedi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden'ın görüşmesi sona erdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden'ın görüşmesi tamamlandı.

Biden, ABD Başkanı olduğu dönemde ilk kez Erdoğan ile yüz yüze görüşme gerçekleştirdi. Görüşme 19:50 itibariyle sona erdi. Heyetler arası görüşmeye geçildi.

"Çok İyi Bir Görüşme Yaptık"

Erdoğan ve Biden'ın, NATO Zirvesi kapsamında NATO Karargahı'nda başkanlık ettikleri heyetler arası görüşme 40 dakika sürdü.

Görüşmede Erdoğan'a, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Murat Mercan eşlik etti. Biden görüşmeyle ilgili ilk değerlendirmesinde, "Erdoğan ile çok iyi bir görüşme yaptık" dedi.

Erdoğan'dan Açıklama

Cumhurbaşkanı Erdoğan zirve sonrasında açıklamalarda bulunuyor. Erdoğan açıklamasına koronavirüs salgını üzerine konuşarak başladı. Erdoğan, "Dönem elini taşın altına koyma dönemidir" dedi.

"Uzun yıllara yakın dostum Biden" diyen Erdoğan, "Üzülerek bir hususu belirtmek istiyorum. Terör konusunda ikircikli tavır maalesef devam ediyor. Böyle ikircikli bir tavrın terörü bitiremeyeceği açıktı. Bir terör örgütüyle diğerinin yok edilemeyeceği ortaya çıkmıştır" açıklamasında bulundu.

Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Erdoğan, "S-400 konusunun gündeme gelmemesi mümkün değil, daha önceki düşüncemizi sayın Başkana ifade ettim. ABD ile çözülemeyecek hiçbir sorun yok" dedi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile ilgili de konuşan Erdoğan, "Macron 'İslam düşmanı değilim' dedi" ifadelerini kullandı.

"Dönem Elini Taşın Altına Koyma Dönemidir"

Yaptığımız görüşmelerin tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Bölgesel aktörlerin karar alma süreçlerindeki etkisi ağırlığı günden güne artıyor. Son 1,5 yıldır insanlığın gündemini belirleyen korona salgını bu değişimi sağlamıştır. Salgın küresel sistemdeki açıkları ve yapısal sorunları bir kez daha gözler önüne sermiştir. Ekonomiden ticarete kadar çok geniş yelpazede salgının artçı sarsıntılara maruz kalıyoruz. Demokrasi ve demokratik değerler yara alırken, sorun çözme mekanizmaları içtenliklerini kaybediyor. Salgınla beraber ekonomileri iyice kötüleşen az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere olan yardımların şarta bağlanması hakkaniyete olan inancı aşındırıyor. Gelişmiş ülkelerin korumacı tedbirlere başvurması salgın kaynaklı ekonomilerin derinleşmesine sebep oluyor. Dünyanın içinde bulunduğu bu manzara bize ittifak ve dayanışma ruhunun önemini göstermiştir. NATO'nun hem belirleyici hem de üstlenmesi gereken sorumluluklar artmıştır. Dönem sorumluluktan kaçma dönemi değil elini taşın altına koyma dönemidir.
 

"Terör Hassasiyetimizi Müttefiklerimize Sunduk"

Zirve vesilesiyle ABD Başkanı Biden'la az evvel bir araya geldim. NATO Brüksel Zirvesini küresel ölçekte kritik hadiselerin yaşandığı böyle bir atmosferde gerçekleştirdik. 2030 sürecine ilişkin önemli kararların alındığı zirveyi tamamladık. Güvenliğin bölünmezliği, dayanışma başta olmak üzere ilkelerinden taviz vermemesi için vurguladık. Türkiye'nin önceliklerini, hassasiyetlerini müttefiklerimizin dikkatine sunduk. Terör meselesinde örgütler arasında ayrım yapan çarpık anlayış mevcudiyeti ne yazık ki koruyor. Böyle bir anlayış terörü yok edemeyeceği açıktır. DEAŞ tehdidinin yeni isimler altında varlığını sürdürmesi, çifte standartının olmadığını göstermiştir. Türkiye DEAŞ'a karşı mücadele etmiş, Suriye sınırından atılmasını sağlamış tek NATO ülkesidir. Son günlerde İdlib'e yönelik hem rejim hem de PKK' yoğunluklu saldırıların artması bu bölgeyi kaosa sürüklemeyi amaçlamaktadır. YPG örgütü 14 masumu katletmiştir. Bu örgütün kanlı çirkin yüzünü göstermeye kafidir. Gerek Zirve hitabımızda gerek ikili görüşmelerimizde PKK'ya verilen hizmetin sona erdirilmesini açıkça ifade ettik. Suriye'nin terör kampı olmasının önüne de geçmeye çalıştık.
 

"Diyalog Kanallarını Koruma Konusunda Mutabık Kaldık"

Yakalayıp kaynak ülkelere teslim ettiğimiz teröristlerin ellerini kollarını sallayarak serbestçe dolaşabilmesi hatta kimi ülkelerde eylem yapabilmesi zaafiyettir. Türkiye yabancı savaşçıların engellemesine yönelik çabalarında tek başına bırakılmıştır. Yaklaşık 10 yıldır ,3.6 milyon Suriyeliye sahip çıkan Türkiye'ye verilen taahhütlerin çoğu yerine getirilmemiştir. Meşru hükümetin daveti üzerine sağladığımız eğitim ve danışmanlık hizmeti, Libya'nın iç savaşa yönelmesini engelledi. Dağlık Karabağ'da 30 yıllık gecikmiş de olsa adalet tecelli etti. Husumetin yerine barışın alabileceği yeni bir dönemin kapıları aralandı. Zirve vesilesiyle ABD Başkanı Biden'la az evvel bir araya geldik. Uzun yıllara dayalı dostluğumuzun bulunduğu Biden'la kapsamlı bir görüşmede bulunduk. Etkin işbirliğine ihtiyaç duyduğumuz bölgelerde sayın Biden ve ekibiyle görüştük. Doğrudan diyalog kanallarını koruma konusunda mutabık kaldık.Neticede son derece yararlı ve samimi bir görüşme oldu. Her alanda saygı ve çıkara dayalı verimli bir işbirliğini başlamasına yönelik olduğunu görüyoruz. Türkiye-ABD meselelerinde çözülemeyecek bir meselenin olmadığını düşünüyoruz. Avrupa'nın barış ve güvenliğine büyük katkı yapmış Türkiye'nin ABD ile aynı hassasiyeti göstereceğine inanıyoruz.

"Yararlı ve Samimi Bir Görüşme Oldu"

Neticede son derece yararlı, samimi bir görüşme oldu. Her alanda karşılıklı saygı ve çıkara dayalı verimli bir iş birliği döneminin başlaması anlamında güçlü bir iradenin olduğunu görüyoruz. Türkiye, ABD ilişkilerinde çözülemeyecek hiçbir mesele olmadığını, tam tersine iş birliği alanlarımızın sorun başlıklarından daha geniş ve zengin bir görünüm sergilediğini düşünüyoruz.

Zirve marjında bir diğer görüşmeyi de Birleşik Krallık Başbakanı Sayın Johnson'la yaptık. Görüşmemizde dost, müttefik ve stratejik ortak olarak iş birliğimize verdiğimiz önemi ve sürdürülmesine yönelik irademizi vurguladık. Sıklıkla konuştuğum Şansöyle Merkel'le kapsamlı bir fikir teatisi gerçekleştirdik. Yunanistan Başbakanı Sayın Miçotakis'le görüşmemizde yeniden canlandırdığımız diyalog mesajını sürdürmeyi kararlaştırdık. Görüşmelerimizi ikili olarak yapalım ve daha da ilerisi, biz görüşmelerimizi gerekirse özel hattan yapmak suretiyle aramıza birilerini sokmamıza gerek yok kararı aldık.

Bu görüşmelerde de ikili ve bölgesel konular ile AB'deki konuları ele aldık. Dün Litvan ve Leton mevkidaşlarımla görüşmelerim oldu. Bu görüşmelerde ikili ilişkilerimizin yanı sıra, 24 Haziran'daki zirve öncesi Türkiye-AB ilişkileri konusunda görüş alışverişinde bulundu. Dün ayrıca Sayın Orban'la da verimli bir ikili görüşme yaptık.

Belçika hükümetine ve NATO Genel Sekreteri Sayın dostum Stoltenberg'e teşekkürlerimi sunuyorum.

ABD ile S-400 Sorunu

Afganistan konusundaki düşüncelerimiz net olarak Biden'a ifade ettik. Türkiye eğer Afganistan'dan çıkmamız istenmiyorsa özellikle belirli bir desteğin verilmesi isteniyorsa diplomatik mali konularda ABD'nin vereceği destek önem arz ediyor. Taliban gerçeğini kenara koymak mümkün değil. S-400 konusunu burada yapılacak bir konuda gündeme gelmemesi mümkün değil. Bizim daha önce düşüncemiz neyse aynısını ifade ettim sayın başkana. Savunma sanayi ile ilgili olarak müşteri olarak yapacağımız adımlar neyse ifade ettim. Burada bitmiyor, Bakanlarımız bu konuları görüşecek bir sonuca inşallah bağlayacaktır.
 

Macron ile Görüşme

Fransa'yla da bugünkü görüşmemizde Macron, İslam karşıtı anlaşılmaların kendisi açısından yanlış olduğunu, İslam'a karşı olmasının mümkün olmadığını ve bir dost olarak İslam'a karşı olmasının mümkün olmadığını söyledi. Vatandaş olarak söylemiyorum ama vatandaş olan olmayan Fransa'da bugün 750 bin Müslüman var. Bunu Türklerin dışındakileri de katarsak rakam daha da ileri gidebilir. Bu konuyla ilgili olarak da kendisi hassasiyetini ifade etti. Suriye Libya konusunda müşterek bir çalışmayı yapabilir miyiz diye üzerinde durdu. Biz yapabiliriz dedik. Bu konuyla ilgili de görüşmelerimize devam edeceğiz.

Miçotakis ile Aramızda Güzel Bir Görüşme Geçti

Sayın Miçotakis'in ifadelerine aynen katılıyorum. 'Sessiz sakin bir yıl olacak' düşüncesini paylaşıyorum. Aramızda güzel bir görüşme geçti. Gerek Ege'de olsun gerek bölgelerde olsun şunu söyledim. 3. ülke veya kişileri karıştırmayalım. Bu tür sıkıntılı durumlar olduğunda sizi özel hattan arayayım, siz de beni arayın. Herhangi bir sıkıntı yaşamadan, Türkiye- Yunanistan olarak adımlarımızı atalım. Bazı örnekler oldu. Mesela dedim şu: Bu konuyla ilgili olarak kararımızı verdiğimizde size verelim ve masanın üzerinden o sorunu kaldıralım. Ayrıca bizim sizden bir isteğimiz olduğunda siz onu masadan kaldırdığınızda, bu masa sorun masası olmaktan çıkıp çözüm masası haline gelmiş olacak. Ve bunu iki lider gerçekleştirmiş olacak.
 

Erdoğan'dan Biden'a Davet

Her şeyden önce şu anda yüz yüze görüşmemiz NATO'daki bu zirveyle gerçekleşiyor. Bu zirveyle birlikte şahsen Biden'la görüşmem yeni değil. Çok çok eski. Bu görüşmelerle birlikte bizim Patriotlar konusundaki düşüncemiz biliniyor. Bu konuda ABD'nin de tavrı belliydi. ABD ne yaptı, Patriotları vermedi. Biz de S-400'leri almak zorunda kaldık. Savunma sanayinde neler yapabiliriz, bakanlarımız görüşsünler dedik. Onların yapacakları görüşmelerden sonra biz de adımlarımızı atalım kararına vardık. 350 milyar dolarlık bir hedefimiz vardı. Bu konuda da kendisiyle mutabakatımız oldu. Aşı konusunu da görüşmemiz oldu. Sayın Biden'le ilk verimli görüşmemiz gerçekleşmiş oldu. İlişkilerin devamı açısından olumlu olduğunu söylüyorum. Kendisini de ayrıca Türkiye'ye davet ettim. Yoğunlukları aştıktan sonra Türkiye'ye gelebileceğini söyledi.

24 Nisan Açıklaması

Erdoğan toplantısı sonrası bir gazetecinin ''Biden'ın 1915 olaylarının soykırım olarak tanıması gündeme geldi mi?'' sorusuna, ''Hamdolsun gelmedi'' diye yanıt verdi. 

Ancak Erdoğan Brüksel'e gitmeden önce yaptığı açıklamada, ''Bizi üzdü, 24 Nisan açıklamasını gündeme getireceğiz'' demişti.