Oytun Erbaş'ın Akademik Yönden Analizi Yapıldı: Akademik Dolandırıcılık İddiası
Son zamanlarda adından sıkça söz ettiren Oytun Erbaş'ın akademik kariyerinin analizi yapıldı.
Medium adlı sitede bir kullanıcı tarafından yapılan analizde Oytun Erbaş'ın sık sık bahsettiği yüzlerce makalesinin aslında nasıl bir yöntemle hazırlandığı anlatıldı.
Erbaş'ın makalelerini ve atıflarını inceleyen Mechanotransduction adlı kullanıcı "Özetle, Oytun'un bütün makaleleri olmasa da birçoğunun bilimsel etikle uzaktan yakından bağdaşmayacak şekilde ve akademik dolandırıcılık denilebilecek bir yolla yayımlandığı gözüküyor." ifadelerini kullandı.
2018'den İtibaren Makalelerin Sayısı Hızla Artıyor
Erbaş'ın kariyerinin başlarda iyi gittiğini ancak daha sonra rayından çıkarak akademik dolandırıcılığa döndüğünü söyleyen Medium yazarı, "Oytun uluslarası mecrada ortalama bir araştırmacı olsa da, Türkiye standartlarında hiç de fena bir iş çıkarmıyor ve bu çabalarının sonucunda da 2018 yılında bileğinin hakkıyla doçent oluyor. Ancak tam da bu yıllarda nedendir bilinmez bir şeyler ters gitmeye başlıyor. Oytun’un uluslararası hakemli dergilerde yaptığı çalışmalar yavaş yavaş Türkiye’deki bilimsel standartları yerlerde olan yerel dergilere doğru kayıyor ve bir anda yazdığı makale sayısı da katlanarak artmaya başlıyor." diyerek makale sayısındaki artışa dikkat çekti.
Derleme Makaleler
44 yaşındaki Oytun Erbaş'ın 331 bilimsel makalesi var. Yazıya göre Erbaş'ın bu makalelerinin 34 tanesi 2020'de ve 81 tanesi de 2021'de yayımlanmış durumda. Ancak Erbaş'ın bu makaleleri bilmsel araştırmalardan oluşmayan "derleme makaleler".
Erbaş'ın bu makalelerini değerlendiren kullanıcı "Oytun Erbaş’ın derleme makaleleri böyle mi? Hiç de öyle gözükmüyor. Bu derleme makaleler bırakın bilimsel bir değer taşımayı, bir üniversite öğrencisinin dönem sonu ödevi olarak bile geçer not alabileceğini zannetmiyorum." ifadelerini kullandı.
Erbaş'ın bir makalesini inceleyen kullanıcı, kullanılan kaynakların tutarsızlığını gözler önüne serdi.
Kendin Pişir Kendin Ye: Makalelerin Yayımlandığı Dergiler Erbaş'ın
Medium yazarı, Erbaş'ın bu makalelerinin yayımlandığı yerleri irdelediğinde ise makalelerin Oytun Erbaş'ın kendi dergilerinde yayımlandığını belirtiyor. Erbaş'ın çalışmalarının yayımlandığı 3 dergiyi inceleyen kullanıcı "Oytun ilk derginin sahibi. 2. ve 3. dergilerinse editörü. Yani Oytun kendisi pişirip kendisi yiyor. Yazdığı makaleleri hakem kontrolünden geçirmeden kendi dergisinde basıyor. " dedi.
Ayrıca Medium yazarı, Erbaş'ın makalelerinin birçoğunun para karşılığı yayımlandığını belirtti.
Kendine Atıflar
Erbaş'ın aldığı atıfları inceleyen kullanıcı, makalelerin yarısından fazlasının hiçbir atıf almadığını en çok atıf alan makalelerinde ise atıfların çoğunlukla Erbaş'ın kendisi tarafından yapıldığını kaydetti. En çok atıf alan 20 makalesinin 9'u yüzde 10'luk etik barajın üstünde bir şekilde Erbaş'ın kendine atıflarını içeriyor.
Cephalink Institute
Erbaş'ın kurduğu "Cephalink Institute"yü inceleyen kullanıcı, buradaki dolandırıcılıkları da gözler önüne serdi.
Oytun Erbaş'ın buradaki görevi "Chief Scientific Officer" yani "Bilimsel Konulardan Sorumlu Genel Müdür" olarak görülüyor.
Şirket birçok laboratuvarının olduğu; birçok hastalığın teşhir ve tedavisinde kullanılmak üzere yeni teknolojiler geliştirdiği iddiasında bulunuyor.
Ancak şirketin Autism Diagnostic Kit (Otizm Teşhis Kiti) olarak sayfasına koyduğu fotoğraftaki cihazın Çin Virüsü test kiti olduğu ve fotoğrafın Adobe'un "stock image" arşivinden alınıp photoshopla düzeltildiği ortaya çıktı.
Erbaş'ın PhD'si
Oytun Erbaş'ın unvanlarını inceleyen kullanıcı, Erbaş'ın kullandığı PhD (Doctor of Philosophy) unvanıyla ilgili çarpıcı bir tespitte bulundu.
Tıp fakültesinden mezun olduğunda doğal olarak MD (Doctor of Medicine) unvanını kullandığını belirten Medium yazarı, Erbaş'ın PhD kullanmasını gerektirecek herhangi bir doktorasının olmadığını ifade etti. Üstelik Erbaş'ın CV'sinde 2006–2012 yılları arasında doktora yaptığını söylediği Ege Üniversitesi Deneysel Tıp ve Fizyoloji Departmanının üniversitenin doktora programları arasında yok.
Bunların dışında YÖK sisteminde Erbaş'ın verilmiş bir doktora tezinin olmadığı da görülüyor.
Erbaş Neden İki Unvanı da Kullanıyor?
Erbaş'ın kullandığı iki unvana dikkat çeken Medium yazarı, "Bu unvanlardan ikisine birden sahip olmak (yani MD, PhD olmak) bilimsel camiada çok ender görülen bir şey. Çünkü bu bir kişinin önce tıp fakültesini bitirip sonra da bir doktora programını tamamlamasını gerektiriyor. Bunu yapabilen kişiler özellikle deneysel araştırmaların klinik aşamalara gelmesinde (yani ilk defa hastalara uygulanmaya başlamasında) çok onemli rol oynuyorlar. Demem o ki, bu unvan gerçekten azımsanabilecek bir unvan değil. Bunu özellikle vurgulamak istiyorum çünkü bu tam olarak da Oytun’un Cephalink aracılığı ile yapmaya çalıştığı şey." ifadelerini kullandı.