Özel Haber | Batı'nın Yeni Çılgınlığı: Duyarlılık Okuyucuları
Batı'nın yayıncılık sektörü "woke" olarak adlandırılan güruh tarafından ele geçiriliyor.
JK Rowling "Adet gören insanlar" paylaşımı nedeniyle "trans karşıtı" olmakla suçlanmış, hatta ölüm tehdidi almıştı.
Batı'da "woke" olarak bilinen güruh terörizme varan faaliyetlerini artırmaya devam ediyor. Kendi görüşlerinin tersine ifadeler kullanan yazarları hedef alan "woke" teröristleri bu kez hamilelikle ilgili yayınları olan bir yazarı "duyarlılık okuyucuları" kullanmaya zorladı.
Kabaca tanımlamak gerekirse "cancel culture" teriminden doğrudan çeviriyle "iptal kültürü" veya bizce daha doğru bir tanımlamayla "linç kültürü" denilen durum bilhassa sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla bir kişiyi toplumsal olarak dışlama eylemine deniliyor. Ancak söz konusu durum, dezevantalı olduğu ileri sürülen toplulukların elinde giderek bir silaha dönüşüyor.
Söz konusu dezavantajlı grupların aleyhine söz söylemek hatta gerçek de olsa onaylamadıkları bir durumu dile getirmek linç edilmek için yeterli. Bu konuda giderek yaygınlaşan linçlerden birçok ünlü de nasibini aldı. Kendilerine uygulandığını ileri sürdükleri faşizanlığa karşı yeni bir faşizanlık geliştiren bu gruplar translar, zenciler, sokak hayvanları, cinsiyetsizlik, iklim değişikliği gibi konularda kendileri gibi düşünmeyen herkesin sesini kesmek için ellerinden geleni yapıyorlar. Nitekim bu hususta işinden olan, ölüm tehdidi dahi alan birçok insan oldu.
"Sadece Kadınlar Regl Olur" Diyen Hamilelik Yazarı Hedef Alındı
The Telegraph'ın haberine göre doğum uzmanı olan Milli Hill, sektörün ideolojik olarak ele geçirildiğini söyledi. Çocukların cinsel eğitimi için "My Period" (Regl Döngüm) diye bir kitap yazan Hill'den Wren & Rook adlı yayınevi sadece kadınların değil "Cinsiyetsiz şahısların ve trans erkeklerin de regl olduğunu" yazmasını istedi.
Çocukları toplumsal cinsiyet kalıpları hakkında bilgilendirmekle ilgili "bir sorunu olmadığını" söylen Hill, ancak "bir şeyleri düzgün bir şekilde açıklamadan bir kitaba eklemeye çalışmanın da adil olmadığını" belirtti.
Hill, yayıncıların yazdığı esere adeta bir "suç içeriği" muamelesi yaptığını ve "duyarlılık okuması" için "Cinsellik Eğitimi Okulu"nu önerdiğini söyledi. Söz konusu Cinsellik Eğitimi Okulu, bu yılın başlarında beş yaşındaki çocukları hedef alan çıplaklık protestolarına yol açan ve web sitelerinde biyolojik seksin sosyal olarak inşa edildiğini savunan bir kurum.
Bunu reddeden Hill, bazı tavizler vermek zorunda kaldığını ancak kitabı yayımlandığı zaman "cinsiyet temelli bir dile dayalı kaldığını" gördüğünü ifade etti.
"Duyarlılık Okuyucuları Edebiyatı Nasıl Bozar?"
Duyarlılık okuyucuları tarafından hedef alınan başka bir yazarsa İngiliz şair Kate Clanchy oldu.
Bu konuda bir makale kaleme alan Clanchy, "Bazı Çocuklara Öğrettiğim ve Bana Öğrettikleri" adlı kitabında yayıncısının "ırkçılık tespit edip düzeltmek üzere duyarlılık okuyucularına" gönderildiğini söyledi. Clancy bunun en şaşırtıcı an olduğunu belirtti.
"İnsanların kitabımda önyargı ve gaddarlık bulması beni dehşete düşürdü. Ben de bu sürece isteyerek girdim: Düzenlemekten her zaman keyif alıp faydasını gördüm ve bunu bir gelişme olarak gördüm. 2021 sonbaharında ilk kez yeniden yazdım - değiştirmeye hevesli olduğum birçok şey vardı - metnimi ilgi ve iyimserlikle gönderdim." diyen Clanchy, kitabıyla ilgili duyarlılık okuyucularının yaptığı yorumları paylaştı.
Clanchy, "Edebi figürlerin yaptığını yapan bir kişi değil, edebi bir figürdür: soyut fikirleri içsel ve hareketli hale getirir. Yine de duyarlılık okuyucularım edebiyatçı olarak işe alınmadı. Daha iyi yazılmış bir kitap değil, Twitter'da daha iyi oynanacak bir kitap yaratmaya yardım etmek için oradalar." dedi.
Clanchy şunları ekledi:
"(...)Okurların hiçbirinin “ironi” kelimesini kullanmaması, bunun yerine “iğneleme”, “şaka bir yana” ve “inceliği” her zaman olumsuz olarak kullanması özellikle beni üzüyor. (...)
İroni benim için hicivden ve alaydan çok daha fazlasıdır. Komedi ve trajediyi, romantizm ve pratikliği, büyük duygu ve kendini küçümsemeyi bir paragrafta bir arada tutmanın iki şeyin aynı anda doğru olabileceğini söylemenin bir yolu. Çelişkili unsurlar içerdiği için ironi yerleşmez. Herhangi bir cümledeki gerilimi ve yaşamı koruyabilir: Elbette bir cümlenin öğelerinin çıkarılıp tane tane incelenerek öldürüldüğü ve karikatürleştirilebildiği Twitter'daki 'hassas okuyucuların' elleri dışında."
Yaşanan tartışmalardan sonra yayıncısıyla yollarını ayırdığını belirten Clanchy, duyarlılık okuyucuları tarafından verilen hiçbir notu benimsemediğini ifade etti.
Bir Duyarlılık Okuyucusu Nasıl Olur?
Duyarlılık okuyucularının genellikle herhangi bir eğitime ihtiyacı yok; duyarlılık okuyucusu olabilmenin yolu kendisi de bir duyarlılık okuyucusu olan Marius'un bahsettiği gibi "duyarlı güruha mensup olmak".
Marius bu konuda şöyle diyor:
İşin kalitesi için en uygun olanı, duyarlılık okuyucularının inceledikleri karakterlerin gerçek yaşama uygunluklarını paylaşmalarıdır. Mesela ben beyaz olmayan biri olarak ırkçılıktan etkileniyorum ve bir transım. Ayrıca, yalnızca kişisel deneyimlerden yararlanabilmek değil, aynı zamanda topluluğun belirli terimler veya davranışlar hakkında ne düşündüğünü bilmek ve güncel söylemlerden haberdar olmak da önemlidir. Ek olarak, duyarlı okuyucular, dil için iyi bir duyguya sahip olmalı ve farklı metin türlerine aşina olmalıdır.
Ancak bir duyarlılık okuyucusu olarak herhangi bir eğitime ihtiyacım yok. İlk siparişleri güvene dayalı olarak aldım. Tam zamanlı bir yazar olarak çalışmak benim için bir avantaj. Genç yetişkinler için romantik, dramatik ve fantastik hikayeler yazıyorum ve her zaman sadece eğlenceli değil, aynı zamanda ciddi meseleleri ele aldığından ve azınlıkları temsil ettiğinden emin oldum. Örneğin benim karakterlerim queer veya renkli insanlar.
Yeni Bir Pazar: Woke Dünyası
Batı'da son zamanlarda ortaya çıkan bir durum olan "duyarlılık okuyucuları", kitapları yayınları yayına girmeden önce okuyarak "tetikleyici" bir içerik olup olmadığını inceliyor.
Esasında faşizan bir sansürün yeni ürünü olan bu "duyarlılık okuyuculuğu" yeni bir ticari pazar olan "woke" güruhunu memnun etmek için üretilmişe benziyor.
Türkiye'deki Yansımalar
Henüz Türkiye'de edebiyat alanında bir duyarlılık okuyuculuğu görülmedi. Linç kültürünü adeta bir silah olarak kullanan bu güruhun yansımalarını Türkiye'de bilhassa Twitter'da ve siyasette benzer "duyarlılıklar" etrafında görüyoruz.
Türkiye'deki"dezavantajlı gruplar" farklı olduğu için bu duyarlılıkları farklı konularda gördüğümüz oluyor. Sözgelimi AKP iktidarı da elindeki tüm istibdat araçlarına rağmen hoşuna gitmeyen bir söylemi "İslamofobi" kılıfına sokup linçletebiliyor.
Örneğin sokak köpeklerinin yarattığı tehdit konusu dile getirildiğinde alınan tepkiler genellikle yüksek perdeden ve hakaret içerikli oluyor.
İnsanların, çocukların can güvenliğini dile getiren birisi köpeklerin canlarını umursamamakla suçlanabiliyor.
Aynı durumun göçmenlerle alakalı güvenlik endişeleri dile getirildiğinde yaşandığını da görüyoruz. AKP iktidarının açık kapı politikasıyla ülkeye doluşan göçmenlere ilişkin dile getirilen bir güvenlik endişesi "woke" olarak adlandırılan güruhta "faşizan" olarak nitelendirilip linçlenebiliyor.
"Woke" olarak tabir edilen güruhun bir silah haline getirdiği linç kültüründe, içeriğinden bağımsız olarak yüksek sesle konuşmak önemseniyor. Yeterince bağırırsanız Kürtçü terör örgütü PKK için "özgürlük savaşçısı", AKP için "demokrat", sokak köpekleri için "canlar", kontrolsüz kaçak göçmenler için "nitelikli iş gücü" diyebilirsiniz ve size itiraz edenleri linçleyebilirsiniz.