Polonya ile Belarus Arasındaki Diplomatik Kriz Giderek Büyüyor
Belarus'un bugünkü tepkisi, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Polonya'nın doğusunda ikamet etmekte olan Belaruslu azınlığa mensup onlarca kişinin "Lanetli Askerler" tarafından öldürülmesinden kaynaklanıyor.
Geçtiğimiz Salı Belarus, Polonya'nın Brest Konsolosu Jerzy Timofiejuk'u istenmeyen kişi (persona non grata) ilan ederek 48 saat içinde ülkeyi terk etmesini istemişti. Böylelikle başlayan kriz, iki ülkenin diplomatlarını karşılıklı olarak sınır dışı etmeleriyle devam etti ve toplamda 3 Polonyalı diplomat Belarus'u terk etmeye mecbur oldu. Polonya ise son olarak Belarus’un Bialystok ve Varşova konsoloslarının sınır dışı edilmesine karar verdi.
Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Marcin Przydacz sosyal medya hesabında, "Minsk'in Polonyalı diplomatlara yönelik dostane olmayan tutumu karşısında, karşılıklılık ilkesi uyarınca Polonya Dışişleri Bakanlığı, Bialystok ve Varşova konsoloslarının sınır dışı edilmesi kararını almıştır" şeklinde bir açıklama yaptı.
NE OLMUŞTU?
Belarus Dışişleri Bakanlığı, Polonya'nın Brest Konsolosu Jerzy Timofiejuk'u İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Polonya'nın doğusunda ikamet etmekte olan Belaruslu azınlığa mensup onlarca kişiyi öldürdükleri belirtilen "Lanetli Askerler" anma programına katıldığı için sınır dışı etmişti. Polonya'nın Minsk'teki Maslahatgüzarı Marcin Wojciechowski'yi Dışişleri Bakanlığına çağırarak nota veren Belaruslu yetkililer, Timofiejuk'un 28 Şubat'ta Polonyalı hükûmet dışı kuruluşlar tarafından tertip edilen "Lanetli Askerler" anma programına katılarak uluslararası hukuk kurallarını, bilhassa diplomatik ilişkileri düzenleyen Viyana Konvansiyonu'nu ihlal ettiğini ifade etmişti.
Minsk'in Polonyalı diplomatı sınır dışı etme kararının ardından Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Marcin Przydacz ise Belarus'un haksız kararı karşısında Polonya'nın hızlı ve uygun bir biçimde karşılık vereceğini açıklamıştı. Nitekim ertesi günü Polonya, Varşova Belarus Büyükelçiliği'ndeki bir Belaruslu diplomatı istenmeyen kişi ilan ederek ülkeyi terk etmesini istemişti. Ancak Polonya'nın bu hamlesi, Belarus tarafından karşılıksız bırakılmamış; bu kez de Grodno Polonya Konsolosluğu'nda görevli 2 Polonyalı diplomattan ülkeyi terk etmeleri istenmişti.
LANETLİ ASKERLER KİMDİR?
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Polonya'nın çeşitli bölgelerinde faaliyet gösteren antikomünist silahlı yeraltı örgütlerinden biri olan "Lanetli Askerler" (Żołnierze wyklęci), günümüzde Polonyalı aşırı sağcılar tarafından kahraman olarak görülürken aralarında bilim adamlarının da bulunduğu bazı çevreler ise söz konusu oluşumun Polonya'daki komünistler kadar Yahudileri, diğer etnik ve dinî azınlıkları da hedef aldığını belirtiyor. Belarus'un bugünkü tepkisi ise kod adı Bury olan Romuald Adam Rajs'ın komutanlığındaki "Lanetli Askerlerin" İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Polonya'nın doğusunda ikamet etmekte olan Belaruslu azınlığa mensup onlarca kişiyi öldürmesinden kaynaklanıyor.