Rekor Bütçe Açığı: Aralık Ayında 842 Milyar Lira Açık Verildi
AKP'li Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, aralık ayı bütçe verilerini açıkladı. Buna göre merkezi bütçe, aralık ayında 842,5 milyar TL ile rekor açık verdi. . 2023 yılındaki toplam bütçe açığı ise 1 trilyon 375 milyar TL'ye ulaştı. Bu rakam yıllık bazda tüm zamanların zirvesi olarak kayıtlara geçti.
AKP'li Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, aralık ayı bütçe verilerini açıkladı. Buna göre merkezi bütçe, aralık ayında 842,5 milyar TL ile rekor açık verdi. 2023 yılındaki toplam bütçe açığı ise 1 trilyon 375 milyar TL'ye ulaştı. Bu rakam yıllık bazda tüm zamanların zirvesi olarak kayıtlara geçti.
Hazine'nin aralıkta nakit açığı 197 milyar TL iken bütçe açığının 842,5 milyar TL olarak açıklanması dikkat çekti. Bütçe açığında bir önceki rekor temmuzda 219,6 milyar TL ile kırılmıştı. Aralıktaki rekor bu rakamın yaklaşık dört katı oldu.
BÜTÇE AÇIĞI 842,5 MİLYAR TL OLDU
Hazine ve Maliye Bakanlığı Aralık ayı merkezi yönetim bütçe gerçekleşmelerini açıkladı. Buna göre, 2023 yılı Aralık ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 1 trilyon 392,5 milyar TL, bütçe gelirleri 549,9 milyar TL ve bütçe açığı 842,5 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 1 trilyon 350,1 milyar TL ve faiz dışı açık ise 800,2 milyar TL olarak gerçekleşti.
2022 yılı Aralık ayında 122 milyar 211 milyon TL açık veren merkezi yönetim bütçesinin 2023 yılı Aralık ayında verdiği açık 842 milyar 532 milyon TL oldu. 2022 yılı Aralık ayında 103 milyar 966 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2023 yılı Aralık ayında 800 milyar 199 milyon TL faiz dışı açık verildi.
BÜTÇE GİDERLERİ YÜZDE 271,2 ORANINDA ARTTI
Merkezi yönetim bütçe giderleri Aralık ayı itibarıyla 1 trilyon 392 milyar 477 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 42 milyar 332 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 1 trilyon 350 milyar 144 milyon TL olarak gerçekleşti.
2023 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 5 trilyon 589 milyar 85 milyon TL ödenekten Aralık ayında 1 trilyon 392 milyar 477 milyon TL gider gerçekleştirildi. Geçen yılın aynı ayında ise 375 milyar 143 milyon TL harcama yapılmıştır. Aralık ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 271,2 oranında arttı.
Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 13,2 iken 2023 yılında yüzde 24,9 oldu. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 278,3 oranında artarak 1 trilyon 350 milyar 144 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 14,3 iken 2023 yılında yüzde 27,3 oldu.
BÜTÇE GELİRLERİNİN GERÇEKLEŞME ORANI YÜZDE 11,2
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Aralık ayı itibarıyla 549 milyar 945 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 440 milyar 911 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 92 milyar 12 milyon TL oldu.
2022 yılı Aralık ayında bütçe gelirleri 252 milyar 931 milyon TL iken 2023 yılının aynı ayında yüzde 117,4 oranında artarak 549 milyar 945 milyon TL olarak gerçekleşti. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin Aralık ayı gerçekleşme oranı 2022 yılında yüzde 9,9 iken 2023 yılında yüzde 11,2 oldu.
2023 yılı Aralık ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 108,3 oranında artarak 440 milyar 911 milyon TL oldu. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 9,7 iken 2023 yılında yüzde 10,3 oldu.
AKP'Lİ BAKAN ŞİMŞEK'TEN AÇIKLAMA
AKP'li Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2023'te deprem harcamaları hariç tutulduğunda bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 1,7 ile Maastricht kriterinin de altında olduğuna işaret ederek, "Bütçe sonuçları, program hedeflerinin gerçekleştirilmesine ve mali disiplinin yeniden tesisine yönelik kararlılığımızı göstermektedir." dedi.
Şimşek'e 2023 yılı merkezi yönetim bütçe gerçekleşme sonuçlarına ilişkin değerlendirmede bulundu. Bütçe açığının OVP beklentilerinin yaklaşık 258 milyar lira altında, 1 trilyon 375 milyar lira olarak gerçekleştiğine işaret eden Şimşek, "Bütçe açığının milli gelire oranı ise yüzde 6,4 olan OVP öngörülerinin 1 puan altında yüzde 5,4 seviyesinde gerçekleşti. Deprem harcamaları hariç tutulduğunda ise bu oran yüzde 1,7 seviyesinde." diye konuştu.
Şimşek, bütçe açığındaki bu olumlu görünümde, öngörülenden daha yüksek gelir tahsilatının etkili olduğunu bildirirken, "Gelir performansındaki bu artışta ise yurt genelinde gerçekleştirilen etkili vergi denetimleri, kayıt dışı ekonomiyle güçlü mücadele ve tahsilatı hızlandırma çalışmaları belirleyici olmuştur." ifadesini kullandı.
950 MİLYAR TL'LİK DEPREM HARCAMASI
Yürütülen çalışmalara ilişkin de bilgi veren Şimşek, borçlularla birebir irtibata geçildiğini ve borçlarını ödemeleri için gerekli bilgilendirmelerin yapıldığını anlattı. Şimşek, tek seferde ödeme yapamayacak durumda olan borçlulara taksitlendirme yoluyla yardımcı olunduğunu belirtti:
"Ödeme eğiliminde olmayan borçlular hakkında ise gerekli icra işlemleri yapılmıştır. Gider tarafına bakıldığında, depreme yönelik ihtiyaçlar için daha fazla kaynak aktarılmasına rağmen OVP ile uyumlu bir görünüm sergilenmiştir. Deprem hariç harcamalarda ise mali disiplin hedefiyle uyumlu, öncelikli ihtiyaçların karşılandığı ve önümüzdeki yıllara herhangi bir ilave yük oluşturmayan bir anlayış benimsendi." değerlendirmesini yaptı. Bakan Şimşek, depreme yönelik ihtiyaçlar için 762 milyar liralık harcama öngörülmüşken yıl sonu harcama tutarının 950 milyar lira seviyesine ulaştığını aktararak, şunları kaydetti; "Deprem harcamalarının milli gelire oranı ise yüzde 3,7'dir. Geçici nitelikte olan bu harcamaları hariç tuttuğumuzda ise bütçe açığının milli gelire oranı yüzde 1,7 ile Maastricht kriterinin de altındadır. Bütçe sonuçları da program hedeflerinin gerçekleştirilmesine ve mali disiplinin yeniden tesisine yönelik kararlılığımızı göstermektedir."