Rusya'nın Çekmecedeki Tabancası: Wagner

Nisan 2018'de dönemin CIA direktörü Mike Pompeo, Suriye'de Ocak ayı içerisinde Amerikan ve Rus kuvvetlerin silahlı çatışmaya girdiğini ve çatışma sonucunda yüzlerce Rus askerinin öldürüldüğünü açıkladı

Nisan 2018’de dönemin CIA direktörü Mike Pompeo, Suriye’de Ocak ayı içerisinde Amerikan ve Rus kuvvetlerin silahlı çatışmaya girdiğini ve çatışma sonucunda yüzlerce Rus askerinin öldürüldüğünü açıkladı. ‘‘Birkaç hafta önce Suriye’de Ruslar sert kayaya çarptı. Yüzlercesi öldürüldü.’’ Hayatını kaybeden Ruslar, Wagner Group (Группа Вагнера) isimli paramiliter yapılanmanın paralı askerleri. İddiaya göre Suriye yönetimi ile söz konusu Rus güvenlik şirketi arasında petrol ve gaz sahalarını ele geçirmek ve korumak noktasında sözleşme vardı. Wagner grubu ilk olarak 2014’te doğu Ukrayna’da Rus yanlısı ayrılıkçılar safında silahlı çatışmalara katılım göstererek dikkat çekmeye başlamıştı. Mevcut durumda Wagner grubun aktif olduğu bilinen bölgeler şunlar: 1. Libya [caption id="attachment_4153" align="alignnone" ] Suriye’deki Rus paralı askerleri (Twitter)[/caption] Washington Post muhabirleri, Miss Ryan ve Sudarsan Rhagavan bildirdiğine göre 18 Kasım’da Libya’da Wagner grubuyla bağlantılı olduğuna inanılan iki Rus vatandaşı ajanlık ile suçlandı. BM tarafından desteklenen Ulusal Mutabakat Hükümetinin içişleri bakanı Fethi Başağa, iki Rus vatandaşının yerel seçimleri etkileme teşebbüsü ve Mutabakat Hükümetinin askeri operasyonları hakkına bilgi topladığı şüphesiyle tutuklandığını açıkladı. Nitekim Mart 2018’de bir Wagner komutanı Radio Free Europe Radio Liberty adlı medya organına Wagner grubunun yakın zamanda Libya’da faaliyet göstereceğini açıklamıştı. Ayrıca Washington Post, tutuklanan iki Rus vatandaşının Libya’daki Rus nüfuzunu artırmayı hedefleyen bir projenin parçasını olduğunu ileri sürmüş ve Rus hükümetinin, tutuklu vatandaşlarının serbest bırakılması için Ulusal Mutabakat Hükümetine hayli baskıda bulunduğunu aktarmıştı. İddialara göre tutuklanan iki Rus, Muammer Kaddafi’nin oğlu Saif Kaddafi’yi Libya’da iktidara getirmek niyetiyle, görüşmeler gerçekleştirmişler. 2. Suriye Her kaynak farklı bir rakam vermekte ancak BBC’ye göre 2018 itibariyle Suriye’de Wagner grubuna bağlı paralı asker sayısı 2,500 civarındaydı. Kiev’deki Uluslararası Siyasal Çalışmalar Merkezi’nden Sergey Sukhankin’in Business Insider’a bildirdiğine göre, 2015-2016 yıllarında Wagner paralı askerleri Ukrayna’dan Suriye’ye geçtiler. Söz konusu paralı askerler, Suriye Petrol Şirketi’yle (devlet kurumu) IŞİD’in elindeki petrol ve gaz bölgelerini ele geçirip korumaları görevi çerçevesinde sözleşme yaptı. Ve Associated Press’e göre gelirlerin 25%’i Rus paralı askerlerine varildi. Öte yandan, Suriye’deki Rus paralı askerleri hakkında haber yapan ve bu askerlerin Amerikalılar tarafından öldürüldüklerini yazan 32 yaşındaki Rus gazeteci Maksim Borodin, Yekaterinburg’da beşinci kattan düşerek şüpheli bir şekilde hayatını kaybetti. 3. Sudan Strafor’un raporunda Wagner grubuna bağlı paralı askerlerin Ocak 2018 itibariyle Sudan’a gönderilmeye başlandığı yer almıştı. Ve yine Sergey Sukhankin’in aktardığına göre, Wagner paralı askerleri Güney Sudan’ın yanında yer alarak önceki Sudan devlet başkanı Ömer el-Beşir hükümetini desteklemek ve bölgede Rus şirketleri için uygun şartlar oluşturmak amacıyla gönderildiler. Paralı askerler, bölgedeki en önemli ürünler olan altın, uranyum ve elmas madenlerini de koruyorlar. Vladimir Putin ile samimi ilişkiye sahip Ömer el-Beşir, 2017 yılında Moskova’da Putin tarafından ağırlandı ve Amerika’ya karşı Rusya’dan koruma talep etti. Lahey Adalet Divanı, 2009 itibariyle Ömer el-Beşir adına insanlığa karşı suçlardan ötürü tutuklama kararı çıkarmış durumda. 4. Orta Afrika Cumhuriyeti Strafor’un raporuna göre Wagner paralı askerleri Orta Afrika Cumhuriyeti’ne yakın zamanda gönderilebilir. Öte yandan Sukhankin, bu yıl itibariyle Sudan ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde 370 kadar paralı askerin hâlihazırda mevcut olduğunu dile getirmiş. Sukhankin’e göre Wagner paralı askerlerinin Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki misyonu diğer ülkelerdeki misyonu ile aynı: Karlı madenleri korumak ve hükümeti desteklemek. BM, Afrika kıtası üzerindeki etki gücü ve kapasitesini artırmayı hedefleyen Rusya’nın, ülke içerisinde etnik ve dini çizgilerdeki silahlı gruplara karşı mücadele veren Orta Afrika Cumhuriyeti’ne silah satmasına 2017 Aralık itibariyle izin verdi. Russia Today’in bildirdiğine göre devlet başkanı Faustin-Archange Touadera, ‘‘Rus eğitmenler silahlı kuvvetlerimizin yağmacılara karşı mücadelesinde etkinliğini artıracak’’ şeklinde yorum yapmış. Strafor, genel durumun izahını ‘‘Moskova, Afrika’da geniş yatırım hazırlığı yapmak yerine kasasını Wagner anlaşmaları ile doldurmaya meraklı’’ diye özetledi. [caption id="attachment_4155" align="alignnone" ] Wagner Grubunun faaliyet gösterdiği iddia edilen ülkeler[/caption] Wagner Grubu Muhtemelen Başka Ülkelerde de Faal Sukhankin’e göre potansiyel olarak Balkanlar Wagner’in aktif olma ihtimali olan bir bölge. ‘‘Rusya, 1992’de Bosna’ya özel güvenlik şirketleri gönderdi. Herhangi bir durumda bu yeniden yaşanabilir.’’ Wagner, ‘Slav Birlikleri’ (Славянского корпуса) adıyla ilk olarak Donbass’ta örgütlediği grubu Kırım ve Ukrayna’dan sonra Suriye’ye yönlendirmişti. Rusya’daki Fontanka.ru medya organı Wagner başta olmak üzere bu gibi özel güvenlik şirketlerinin hukuki şartlardan ötürü resmen var olmadıklarını duyurdu. Yurtdışı operasyonlarındaki Rus askeri kayıp sayısını resmi olarak düşük tutmak niyetiyle Rusya, Wagner ve benzeri özel şirketleri belli bölgelerde, çekmeceden çıkardığı tabanca misali kullanmakta. Rus resmi makamları Suriye’de yaklaşık kırk Rus askerinin hayatını kaybettiğini doğruladı ancak Wagner’e bağlı paralı askerler Rusya Savunma Bakanlığı’na bağlı olmadığı için, bunlar hakkında bilgi verilmiyor, hatta varlıkları dahi doğrulanmıyor. Haber kaynağı