İbrahim Kahveci'den Kur Korumalı Mevduat Sistemi İçin 'Kötü Senaryo'
Ekonomi uzmanı İbrahim Kahveci, kur korumalı mevduat sistemine ilişkin "kötü senaryo"yu yazdı.
Karar'daki köşesinde evvelsi gün açıklanana Kamu Borç Stoku verilerini hatırlatarak "Ocak 2018’de 893 milyar lira olan borç 4 yıl sonra ocak 2022’de 2 trilyon 844 milyar liraya yükseldi. Borç artışı çığ gibi..." dedi.
Buna neden olarak kurun artışını işaret eden Kahveci, "Çünkü iç borçlanmayı bile Amerikan doları ile yaptılar (IMF 2001’de yasaklamış ama yerli-milli diye diye Berat Albayrak döneminde yeniden başlatılmıştı.) Son veriye göre Kamu Borç Stoku’nun 1 trilyon 895 milyar liralık kısmı (%67) dövizlerden oluşmaktadır. Ama bizim döviz riskimiz keşke bu kadar az olsaydı" ifadelerini kullandı.
"Asıl Büyük Tehlike"
Türkiye'nin kamu özel iş birliği garantilerinin 153 milyar dolar civarında olduğunu da ekleyerek "asıl büyük tehlikeye" gelen Kahveci, siyasilerin açıklamasına göre 379 milyar liraya ulaştığı bilinebilen kur korumalı mevduat sistemine ilişkin tehlikeyi işaret etti. Putin'in Rusya topraklarına "el koyduğunu" belirterek bölgede yaşananlardan Türkiye'nin etkileneceğinni, petrol fiyatlarındaki artışın dış dengemizi daha da bozabileceğini belirten Kahveci, "Ama daha önemlisi bu yaz çok umut bağladığımız Rus ve Ukraynalı turistler gelmezse ne yapacağız? Risklerimiz sadece Ruslar mı? Ya ABD’li FED ne yapacak? Faiz artışını sertleştirir ve dilini de bozarsa halimiz nice olur?" diye sordu."Ve dün dolar/TL 13,85-13,95 baraj sınırına geldi. Onca garantiye, onca gönüllü! telkinle bozulan dövize rağmen sınıra yine geldik" diyen Kahveci, şu ifadelerle "kötü senaryo"yu yazdı:
"Kötü Senaryo"
"Şimdi bir kötü bir senaryo yazalım: Mesela dolar/TL 14,0 lira sınırını aştı ve yeni bir ralli ile 20,0 lirayı geçti. (Sakın ola şok demeyin, kasasındaki dövizleri satan ve şu anda tefeci parası gibi swap peşinde koşan ülkeyiz.) Şimdilik 379 milyar liraya ulaşan KKM hesaplarına ne ödeyeceğiz?Dolar 20'ye Çıkarsa Hazine ve MB'den 170 Milyar Lira Çıkacak
Şu anda dolar/TL 20 liraya yükselse yaklaşık olarak Hazine’den ve MB kasasından ödememiz gereken meblağ 170 milyar lira. Diyelim ki, KKM hesapları 600-700 milyar liraya ulaştı ve kur bir anda 10 lira yükseldi. Biz bu durumda yaklaşık 500 milyar lira kur farkını nereden bulup ödeyeceğiz?Para mı Basacağız, Vergi mi Salacağız?
Bu yılın bütçesi 1,47 trilyon lira gelir hedefliyor. Ama bu gelirin harcanacağı yerler şimdiden belli. Hatta bütçe bu yıl daha başlamadan 278,4 milyar açık verecek denildi. Kur artışı yaşanırsa ne olacak? Para mı basacağız; vergi mi salacağız? Şimdi sormak isterim: Acaba kur şoku yaşarsak Hazine-Bütçe ve MB ne yapacak?"
İbrahim Kahveci'nin Karar'daki yazısının tamamını okumak için tıklayınız.