Kanada Ukraynalılar Kongresi (UCC), Kanada hükümetine Rusya’ya karşı yaptırımları sertleştirmesi, Ruslar için seyahat vizelerini askıya alması, Rusya elçisinin sınır dışı edilmesi ve Rusya Federasyonu’nu “terörü destekleyen devlet” olarak tanımlama çağrısında bulundu.
The Globe and Mail’in haberine göre Kanada parlamentosunun Dış İlişkiler Komitesi önünde konuşan UCC yöneticisi Ihor Michalchyshyn Ottawa hükümetine, Rus gaz devi Gazprom’un kullandığı türbinlerin satışına ve bu türbinlerin Montreal’deki Siemens Enerji fabrikasında onarılmasına imkan tanıyan yaptırım muafiyetlerini iptal etmesi çağrısını yineledi.
Ayrıca Michalchyshyn, Kanada’nın bu yılın başlarında Ukrayna’ya askeri ve güvenlik desteği için gönderdiği 500 milyon doların çoktan harcandığını belirterek Ottawa’nın Kiev’e askeri yardımları artırmasını istedi.
The Globe and Mail’in haberine göre Kanada parlamentosunun Dış İlişkiler Komitesi önünde konuşan UCC yöneticisi Ihor Michalchyshyn Ottawa hükümetine, Rus gaz devi Gazprom’un kullandığı türbinlerin satışına ve bu türbinlerin Montreal’deki Siemens Enerji fabrikasında onarılmasına imkan tanıyan yaptırım muafiyetlerini iptal etmesi çağrısını yineledi.
Ayrıca Michalchyshyn, Kanada’nın bu yılın başlarında Ukrayna’ya askeri ve güvenlik desteği için gönderdiği 500 milyon doların çoktan harcandığını belirterek Ottawa’nın Kiev’e askeri yardımları artırmasını istedi.
Ukrayna Altyapısı Büyük Hasar Aldı
Rus diktatörü Vladimir Putin’in Şubat ayının sonunda başlattığı Ukrayna’yı işgal girişimi 7. ayına girdi. Savaşın başlamasından bu yana 6 milyonu aşkın Ukraynalı ülkesini terk ederek mülteci olmak zorunda kaldı ve binlerce Ukraynalı hayatını kaybetti. Ukraynalı uzmanların yaptığı hesaplamalara göre işgalci Rus ordusunun Ukrayna altyapısına verdiği zarar 113 milyar doları aşıyor.
Kanada'da Yaptırım Tartışması
Dış İlişkiler Komitesi, Justin Trudeau hükümetinin Rus boru hatlarında kullanılan türbinlerin onarım için Montreal’deki Siemens tesisine gönderilmesi ve bu türbinlerin yeniden kullanılması için geri gönderilmesine imkan tanıyan yaptırım muafiyeti kararını bir süredir tartışıyor. Trudeau hükümeti bu yaptırım muafiyetiyle Avrupa ülkelerinin Kanada’yı, Rus gazının Avrupa’ya ulaşmasını engellemekle suçlamasını engellediğini öne sürüyor.
Rusya Avrupa'ya Gaz Akışını Kesti
Haziran ayında Gazprom, Nord Stream 1 boru hattından sağlanan doğal gaz akışını yüzde 40’a indirmiş ve buna gerekçe olarak Kanada’daki bir Gazprom türbininin geç gelmesini göstermişti. Kanada yaptırımları nedeniyle zamanında gönderilmeyen o türbin bir süre sonra Almanya’ya geri iletildi fakat Gazprom’a teslim edilmedi. Bunun ardından Rusya, Nord Stream 1 boru hattını “onarım” bahanesiyle tamamen kapattı. Moskova’nın bu kararı, G7’nin Rusya’nın gelirlerini azaltmak için Rus petrolüne fiyat sınırı getirmesinin arkasından geldi. Geçtiğimiz Pazartesi günü ise Rusya, Batı ülkelerinin Moskova’ya getirdiği yaptırımlar tamamen kaldırılana kadar Avrupa’ya gaz arzının devam etmeyeceğini açıkladı.
Almanya'da Sıkı Tasarruf Tedbirleri
Rusya’nın doğal gaz arzını durdurmasının ardından Alman şehirleri şimdiden enerji tasarrufu tedbirlerini hayata geçirmeye başladı. Hannover, kamu binalarında sıcak su vermeyi kesen ilk büyükşehirlerden biri oldu. Bazı şehirler anıtların ışıklandırmalarını söndürüyor, çeşmeleri kapatıyor, çok gerekli olmayan tüm tüketim noktalarında enerji kullanılmasına son verilerek tasarruf yapılıyor.
Ottawa'ya Yaptırım Baskısı
Rusya’nın Avrupa’ya gaz arzını durdurmasına rağmen Ottawa hükümeti türbinlere uygulanan yaptırım muafiyetini kaldırmadı ve bu durum Kanada’da eleştirilerin hedefi oluyor.
Yeni Demokratik Parti (NDP) Milletvekili Heather McPherson, “Vladimir Putin’in sözüne sadık kalacağına neden güvenelim ki… Putin açıkça enerjiyi bir silah haline getiriyor. Artık Putin ve hükümeti, Almanya’ya gaz göndermeyeceklerini açıkça ilan ettiklerine göre (Trudeau) hükümetin neden bu yaptırım muafiyetini iptal etmediğini anlamıyorum” diye konuştu.
Yeni Demokratik Parti (NDP) Milletvekili Heather McPherson, “Vladimir Putin’in sözüne sadık kalacağına neden güvenelim ki… Putin açıkça enerjiyi bir silah haline getiriyor. Artık Putin ve hükümeti, Almanya’ya gaz göndermeyeceklerini açıkça ilan ettiklerine göre (Trudeau) hükümetin neden bu yaptırım muafiyetini iptal etmediğini anlamıyorum” diye konuştu.
"Terörü Finanse Eden Devlet"
Kanada’nın Rusya’nın bu gaz şantajına yanıt vermesi ve Gazprom türbinlerinin ihracat izinlerini iptal etmesi gerektiğini söyleyen Michalchyshyn, Ottawa hükümetine Moskova’ya yeni yaptırımlar getirerek Rus devletini “terörü finanse eden devlet” olarak tanımlaması gerektiğini vurguladı. Ayrıca Kanada’nın Rusya Büyükelçisi’ni de sınır dışı etmesi gerektiğini ifade etti.
"Rus Büyükelçiliği Güvenlik Tehdidi"
UCC siyasi danışmanı Orest Zakydalsky, milletvekillerine verdiği demeçte “Rus büyükelçiliğinin Kanadalılar için bir güvenlik tehdidi olduğu ve hükümetimizin bu tehdide kararlı bir yanıt vermesi gerektiği düşüncesindeyiz” ifadelerine yer verdi. Spiegel, Rusya’nın Avrupa’da halen eski usul ajanlık faaliyetleri yürüttüğüne ve bu faaliyetler doğrultusunda Rus diplomatik misyonlarının ciddi görevler üstlendiklerine dair geniş çaplı bir rapor yayımlamıştı.
Balkan Devlen'den Avrupa'ya Kanada Gazı Önerisi
Düşünce kuruluşu Macdonald-Laurier Enstitüsü araştırmacısı Balkan Devlen, büyük bir enerji ithalatçısı olan Avrupa’nın enerji ihtiyacının karşılanması konusunda Kanada’nın önemine işaret etti. Devlen, ülkenin doğal gaz endüstrisinde yaşanan yeni boru hattı altyapısının yapımının onaylanıp onaylanmayacağına dair belirsizliğin doğal gaz ihracat projelerine yatırım yapılmasına engel olduğunu söyledi. Kanada’nın Avrupa’ya doğal gaz ihraç edebilmesi için bu belirsizliğin giderilmesinin gerektiği anlaşılıyor.
Ruslar Avrupa'ya Göndermediği Gazı Yakıyor
Bir başka Macdonald-Laurier Enstitüsü Üyesi Marcus Kolga ise Rusya’nın Avrupa’ya Nord Stream 1 üzerinden gönderdiği gazı artık yaktığını söyledi. Kolga, “BBC tarafından yayımlanan bir rapor, Gazprom’un Kuzey Akım boru hattının Rus başlangıç noktasının yakınındaki Portovaya sıkıştırma istasyonunda büyük miktarda gaz yakıldığını ortaya koydu” dedi ve şöyle devam etti:
“Bu rapora göre Gazprom her gün, Kuzey Akım üzerinden veya Ukrayna ve Polonya’dan geçen diğer boru hatları üzerinden Almanya ve Avrupa’ya pompalanabilecek 10 milyon dolarlık doğal gaz yakıyor.”
Rus ordusunun Ukrayna sınırına yığınak yaptığı bu yılın başında yaptığı değerlendirmede Rusya’nın Nisan ayı öncesinde kesinlikle Ukrayna’ya saldıracağını öngören Macdonald-Laurier Enstitüsü Üyes Balkan Devlen, son 20 yılda Rusya’ya enerji açısından bağımlı hale gelerek ciddi bir stratejik hata yapan Avrupa’yı Kanada gazının kurtarabileceğini işaret ediyor.
“Bu rapora göre Gazprom her gün, Kuzey Akım üzerinden veya Ukrayna ve Polonya’dan geçen diğer boru hatları üzerinden Almanya ve Avrupa’ya pompalanabilecek 10 milyon dolarlık doğal gaz yakıyor.”
Rus ordusunun Ukrayna sınırına yığınak yaptığı bu yılın başında yaptığı değerlendirmede Rusya’nın Nisan ayı öncesinde kesinlikle Ukrayna’ya saldıracağını öngören Macdonald-Laurier Enstitüsü Üyes Balkan Devlen, son 20 yılda Rusya’ya enerji açısından bağımlı hale gelerek ciddi bir stratejik hata yapan Avrupa’yı Kanada gazının kurtarabileceğini işaret ediyor.
"Trudeau Hükümetinin Bu Belirsizliği Gidereceğini Düşünmüyorum"
TamgaTürk’e yaptığı değerlendirmede Devlen, "Trudeau hükümetinin enerji sektöründeki mevzuat belirsizliğini ne kısa ne de orta vadede maalesef gidereceğini düşünmüyorum” dedi.
"Rusya İle Mücadele Uzun Soluklu Olacak, Bu Değişikliklerin Yapılması Elzem"
Fakat Rusya ile mücadelenin kısa sürmeyeceğini ve ne olursa olsun bu adımların atılması gerektiğini vurgulayan Devlen, "Rusya ile mücadele uzun soluklu olacağı için -bir nesil olarak düşünmek lazım, 1-2 yıllık bir husus değil- gene de bu değişikliklerin 3-5 yıl sürse de hayata geçmesi, yapılması elzem olacaktır. Bu hükümet veya gelecekte başka bir hükümet altında, örneğin 2025’den sonra Muhafazakar Parti iktidara gelirse..." diye konuştu.
Kanada, dünyanın en büyük üçüncü petrol rezervine ve dünyanın en büyük dördüncü doğal gaz ihracatçısıdır. Öyle ki geniş rezervlere ve görece küçük bir nüfusa sahip olan ülke, bazıları tarafından “enerji süpergücü” olarak nitelendiriliyor. Sahip olduğu rezervlerle Kanada, Avrupa’nın dar gününde imdadına yetişebilir.
Kanada, dünyanın en büyük üçüncü petrol rezervine ve dünyanın en büyük dördüncü doğal gaz ihracatçısıdır. Öyle ki geniş rezervlere ve görece küçük bir nüfusa sahip olan ülke, bazıları tarafından “enerji süpergücü” olarak nitelendiriliyor. Sahip olduğu rezervlerle Kanada, Avrupa’nın dar gününde imdadına yetişebilir.