Kazakistan, yaban hayatı koruma çalışmalarında önemli adımlar atıyor. Turan Kaplanı Moğol yaban atı ve kar leoparı gibi bir zamanlar bölgeye özgü olan ancak nesli tükenen ya da ciddi şekilde azalan türlerin yeniden doğaya kazandırılması için kapsamlı projeler yürütülüyor.
Kazakistan, Rusların Türkistan'ı işgali ve sömürgeleştirme politikasıyla birlikte zamanla nesli tükenen Turan kaplanını yeniden doğaya kazandırmak için çalışmalar yapıyor. Bu amaçla kurulan İli-Balkaş Doğa Rezervi, kaplanların avlayabileceği türler için uygun bir yaşam alanı haline getirildi.
Şu ana kadar rezerv bölgesine 205 saz geyiği ve 100’den fazla kulan (yaban eşeği) bırakıldı. Ayrıca karaca ve yaban domuzu gibi diğer av hayvanlarının sayısında da artış sağlandı. 2023 sonbaharında, Hollanda’dan iki kaplan Balkaş Doğa Rezervi’ne getirildi.
Kazakistan'da son Hazar kaplanı 1948'de, Balkaş Gölü bölgesindeki bilinen son kale olan İli Nehri çevresinde görülmüştü. Turan kaplanları boyut olarak Sibirya ve Bengal kaplanları arasındaydı
Moğol Yaban Atı ve Kar Leoparları
1960’larda doğal yaşam alanlarında tamamen yok olan Moğol yaban atının Kazakistan steplerine dönüşü için büyük bir program başlatıldı. Bu tür, uluslararası koruma çalışmaları sayesinde hayvanat bahçelerinde korunmuş ve soyunun tükenmesi önlenmişti. Mevcutta ise doğal yaşam alanlarına geri döndürülmeleri hedefleniyor.
Bu çerçevede Macaristan, Kazakistan’a 150 Moğol yaban atı sağlayacak. Macaristan Tarım Bakanı István Nagy, bu atların Kazakistan’daki doğa koruma alanlarına bırakılacağını duyurdu. Nagy, bu adımın olası hastalık salgınlarında türün güvenliğini artıracağını belirtti. İlk yedi at, Prag Hayvanat Bahçesi’nden Kazakistan'ın Kostanay bölgesindeki Altın Dala Koruma Bölgesi'ne ulaştırıldı.
Kar leoparlarının korunmasında da kayda değer bir ilerleme sağlandı. Kazakistan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Ormancılık ve Yaban Hayatı Komitesi Başkanı Daniyar Turgambayev, ülkedeki kar leoparı sayısının 1990'lara göre iki kat artarak 180 bireye ulaştığını açıkladı.
Turgambayev, kar leoparlarının yaşadığı alanların yüzde 70’inin koruma altına alındığını ve bu alanların toplamda 3.6 milyon hektarı bulduğunu belirtti. Ayrıca, leoparların hareketlerini ve doğal ortama uyum süreçlerini izlemek için fotokapanlar ve uydu takip sistemleri kullanılıyor. Şu ana kadar 11 kar leoparı uydu vericili tasmalarla donatıldı.
Kazakistan, Sovyet işgalinden bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından bu yana koruma altına alınan doğal alanlarını 869 bin hektardan 30.9 milyon hektara çıkardı. Bu genişleme, yalnızca nesli tükenme tehlikesindeki türlerin geri dönüşüne katkı sağlamakla kalmadı, aynı zamanda ülkenin genel biyolojik çeşitliliğini de önemli ölçüde güçlendirdi.
Kapsamlı koruma stratejileri sayesinde Kazakistan, Türkistan'da nesli tükenmekte olan türlerin yeniden doğaya kazandırılmasında ve doğal ekosistemlerin korunmasında lider bir ülke konumuna geldi.
Helal olsun Kazakistan'a. Turan Konseri düzenliyor, Türklüğü yaşatıyorlar.