Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskıy, Kırım Yarımadası’nı işgalden kurtarma stratejisini imzaladı. Strateji hakkında yapılan açıklamada, “Ukrayna Milli Güvenlik ve Savunma Konseyi’nin 11 Mart 2021 tarihli ‘Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol Şehri Geçici Olarak İşgal Altındaki Bölgenin Kapatma ve Yeniden Entegrasyon Stratejisine Dair’ kararname yayımlandı” ifadeleri kullanıldı.
Ukrayna Cumhurbaşkanlığından konu ile ilgili yayımlanan açıklamada, “Strateji, Kırım yarımadasının geçici işgali nedeniyle ihlal edilen insan hak ve özgürlüklerinin yanı sıra ilgili ekonomik, sosyal, insanî, çevre, bilgi, savunma ve güvenlik politikasının ana yönlerini korumak için devletin önceliklerini belirler” diye bildirildi.
UKRAYNA GÜVENLİK VE SAVUNMA KONSEYİ’NDE KABUL EDİLDİ
Ukrayna Güvenlik ve Savunma Konseyi, 11 Mart 2021 tarihinde yaptığı toplantıda, Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar (Sivastopol) kentini işgalden kurtarma stratejisini kabul etti. Kırım’ı işgalden kurtarma stratejisinin görüşüldüğü toplantıya Kırım Tatar halkının millî lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ve Kırım Tatar Millî Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov da katılmıştı.
ÇUBAROV, STRATEJİNİN AMAÇLARINI BİLDİRDİ
Başkan Çubarov yaptığı açıklamada, kabul edilen stratejinin amaçlarını; Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar kentinin işgalden kurtarılması ve güvenli olarak yeniden entegre olması için uygun şartların oluşturulması, ulusal ve uluslararası güvenliğe yönelik tehditlerin etkisiz hâle getirilmesi, insan hak ve özgürlüklerinin garanti altına alınması olduğunu bildirdi.
KTMM’NİN BİR DİZİ İLKESEL TEKLİFİ KABUL EDİLMEDİ
KTMM, stratejinin kamuya açık kısmının taslak metni ile ilgili bir dizi öneri ve düzeltme teklifinde bulundu. Bunlardan bazılarının metne dâhil edildiğini belirten Çubarov, şu ifadeleri kullandı:
“Ama (her zamanki gibi bu çok anlamlı ‘ama’ kelimesi karşımıza çıkıyor) bize göre, Ukrayna’nın geçici olarak işgal edilmiş topraklarının işgalden kurtarılmasını ve güvenli entegrasyonunu sağlamayı amaçlayan devlet politikasının görev listesine dâhil edilmesi gereken, KTMM’nin bir dizi ilkesel teklifi, kabul edilen strateji metnine dâhil edilmedi."
KIRIM TATAR HALKININ KENDİ KADERİNİ TAYİN HAKKI GÖZ ARDI EDİLDİ
Örneğin stratejinin görev listesine, şu ifadenin dâhil edilmesini istiyorduk: "Kırım Tatar halkının, egemen ve bağımsız Ukrayna devletinin bir parçası olarak vazgeçilmez hakkı olan kendi kaderini tayin etme hakkının korunması ve uygulanması".
Bunun yanı sıra, geçici olarak işgal edilmiş bölgenin yeniden entegrasyonunun ön koşullarından bahsedilen "Öncelikli Yönler" adlı bölüme, aşağıdaki ifadeyi eklemeyi teklif ettik:
"Kırım’ın statüsünün, Ukrayna’nın ayrılmaz bir parçası olarak, Kırım Yarımadası sınırları içinde, Ukrayna’nın yerli halklarından biri olan Kırım Tatar halkının kendi kaderini tayin etme hakkının uygulanması temelinde ve Ukrayna Anayasası ile belirlenen yetkileri olan ulusal ve bölgesel özerklik olarak belirlenmesi”
Bu ve diğer teklifleri Mustafa Aga (Millî Lider Kırımoğlu) ve ben, bir kere daha Ukrayna Güvenlik ve Savunma Konseyi'nin toplantısında dile getirdik.
KTMM'NİN İLKESEL TEKLİFLERİ, EYLEM PLANI GELİŞTİRİLDİĞİNDE DİKKATE ALINACAK
Ukrayna Güvenlik ve Savunma Konseyi'nin sekreteri Oleksiy Danilov, tarafımızca yapılan bütün önerilerin, Ukrayna Bakanlar Kurulunun Kırım’ı işgalden kurtarma stratejisinin uygulanması için bir eylem planı geliştirdiğinde ayrıntılandırılabileceğini ve dikkate alınabileceğini bildirdi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı ise "Çubarov tarafından yapılan tekliflerin güncelliği ve önemine" dikkat çekerek söz konusu tekliflerin uygulanması için stratejinin hayata geçirilmesiyle ilgili bütün çalışmaları düzenleyecek olan Bakanlar Kurulu ile çalışma teklifinde bulundu.
KURTARMA STRATEJİSİ 5 YILLIK TASARLANDI
KTMM Başkanı Çubarov, Kırım’ı işgalden kurtarma stratejisinin 5 yıl için tasarlandığını belirtti. KTMM ve Kırım Tatar halkının, kendi topraklarının Rus işgalcilerden temizlenmesi için mücadele etmeye devam edeceğini vurgulayan Çubarov, “Uluslararası ortaklarımızın, kabul edilen Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar kentinin işgalden kurtarılması ve yeniden entegrasyonu stratejisinde, Ukrayna’nın Kırım üzerindeki devlet egemenliğinin yeniden tesis edilmesinden sonra Kırım’ın statüsünün ne olacağı ve bu statünün yerli halk olan Kırım Tatar halkının kendi topraklarında korunması ve geliştirilmesi için devlet garantileri sağlayıp sağlamayacağı sorularına henüz net bir cevap bulamamaları üzücü bir durum. Şimdilik Ukrayna Güvenlik ve Savunma Konseyi bu konulardan Ukrayna Bakanlar Kurulunu sorumlu tuttu ve onaylanan stratejinin hayata geçirilmesi için bir eylem planı geliştirme talimatı verdi” diye konuştu.
Ukrayna Güvenlik ve Savunma Konseyi'nin sekreteri Oleksiy Danilov ise dün yaptığı açıklamada, Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Akyar kentinin işgalden kurtarılması ve yeniden entegrasyonu stratejisinin açık bir belge olacağını ve tam metninin yakında yayımlanacağını bildirdi. Danilov, ayrıca resmî olarak İngilizceye tercüme edilecek strateji metninin uluslararası ortaklara gönderileceğini de belirtti.