ÖZEL HABER | Türk Hekimleri mi Kaçıyor, Türkler Hekimlerini mi Kaçırıyor?

Yalnızca saatler içerisinde bazı hasta yakınları 3 sağlık çalışanına saldırdı, Almanya'dan kabul alan bir Türk hekiminin sevinç görüntüleri sosyal medyanın gündemine oturdu ve aynı gün doktorların maaşları düşürüldü.

24 Ağustos 2021 tarihinde Mersin’de meydana gelen olayda Çin Virüsü nedeniyle hayatını kaybeden bir hastanın yakınları bir doktor ve iki hemşireye saldırarak yaraladı. Sağlık çalışanları hastanede tedavi altına alınırken saldırgan "hasta yakınları" olay yerinden kaçtı.

Hemen ertesi gün ise Doktor Cemal ya da YouTube kanalının adıyla "Almanya’da Bir Doktor", Instagram hesabından bir video paylaşımı yaptı. Bu videoda Dr. Cemal Almanya’da "hekimlik yapabilir belgesi" anlamına geldiğini söylediği "Approbation" belgesini aldığını öğreniyor ve tarifsiz bir sevince boğuluyordu.

Videoya sosyal medyada olumlu ya da olumsuz tepkiler yağıyorken aynı gün Resmi Gazete’de yayımlanan 6. Dönem Toplu İş Sözleşmesi ile doktor maaşlarının fiilen düşürüldüğü ortaya çıktı.

Söz konusu videoyu yayımladığı günün gecesinde Instagram hesabından Almanya serüvenini anlatan Dr. Cemal, yapılan bazı eleştirilerde kendisinin Alman vatandaşlığı nedeniyle Türkiye’deki Türklere göre avantajlı olduğuna yönelik sözler söylendiğini ancak diğer Türk öğrenciler gibi YGS’ye girdiğini ve bu sınavda yurt genelinde 599. olduğunu söyledi.

Yılda Kaç Türk Hekim Türkiye’den Kaçıyor?

Türk Tabipler Birliği Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı’nın açıkladığı bilgilere göre yurt dışına gidebilmek için TTB’den “yeterlilik belgesi” alan doktorların sayısı 2012’den bu yana süratle artmış.

Yurt Dışında Çalışmak İçin Başvuran Hekim Sayısı

Almanya’ya Gitmek İsteyen Doktorların Telegram Grubu 3 Bin Kişiye Ulaştı

Bir süre Gelecek Partisi’nde Genel Başkan Yardımcısı olarak da görev yapan Dr. Neslihan Çevik 17 Haziran’da Twitter hesabından yaptığı paylaşımda "Bunları biliyor musun? Almanya'ya gitmek isteyen doktorların oluşturduğu telegram grubu 3000 kişiyi buldu. 3. Sınıf tıp öğrencilerinin İngiltere'de doktor olmak için neler yapmam lazım diye facebook grupları var. Intörn doktorlar TUS dershanesi yerine Almanca kursuna gidiyor" demişti.

Türk Tabipler Birliği’nin (TTB) Twitter hesabından 2019 Kasım ayında paylaştığı verilere göre yurt dışında çalışmak isteyen hekim sayısı 2012 yılından 2019 yılına kadar neredeyse 15 kat arttı.

Salgının en çetin dönemini ihtiva eden 2021’in ilk beş ayında dahi 400 doktorun yurt dışında çalışabilmek için başvuru yaptığı görülüyor. Bu sayının 12 aya oranlandığı takdirde pandemi koşullarına göre oldukça yüksek bir sayı olduğunu ve geçtiğimiz yılın üzerinde olduğunu hesaplamak zor değil.

Türk Hekimleri mi Kaçıyor, Türkler Hekimlerini mi Kaçırıyor?

Aralarında yalnızca saatler bulunan üç olay Türk hekimlerinin mi kaçtığı, yoksa Türklerin mi hekimlerini kaçırdığına yönelik tartışmalara ilişkin kuvvetli bir fikir verirken Tamga Türk olarak bazı hekim adaylarına ulaşarak bu konuyu sorduk.

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden bir öğrenci Tamga Türk’e yaptığı açıklamada Dr. Cemal’in yayımladığı videoya ilişkin olarak "Üzüldüm, fakültede çok var böyle. Onlar adına seviniyorum, umarım gitmeyi başarırlar ve bizi en iyi şekilde temsil ederler fakat beni bir milliyetçi olarak üzüyor açıkçası” dedi.

Dr. Cemal’in söz konusu videosuna ilişkin olarak "Doktor bey adına sevindim" diyen Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden bir doktor adayı, "Doktor bey artık hocaları ve kıdemlileri tarafından mobbinge uğrama, hasta yakınları tarafından şiddet görme korkusu yaşamadan mesleğini  yapabilecek. Hem maddi hem manevi açıdan rahat bir hayatı olabilecek" ifadelerini kulandı.

Maaşlar Düşük, Üstlerin Psikolojik Şiddeti Var

Dr. Cemal’in söz konusu videosuna şaşırmadığını, üzüldüğünü belirten Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi "Pandeminin başından beri gerek bakanlığın hiçbir dayanağı olmadan izinleri iptal etmesi gerekse ek ödemeler vereceğiz açıklamasını yapıp normal dönerleri bile aylarca geciktirmesi zaten birçok doktorun güvenini zedeledi. Şimdi de hiçbir mantıklı açıklaması olmadan diğer personellerin maaşını ödemek için doktorlardan hakları olan ek dönerin %20’si kesilecek. Tanıdığım birçok doktor hemşirelerden cüzi miktarda fazla maaş alıyorlar, hatta bazen insanlar ‘Bunun için mi yıllarca okudun?’ demesin diye maaşını söylemeye çekinenler var. Kulağınıza garip gelebilir ama cidden var. Sadece tıp fakültesi ve sonrasında değil okula başladığımız ilk yıllardan beri yoğun bir çalışma tempomuz vardı. Uykusuz kaldığımız, gezemediğimiz, heves ettiklerimizi yaşamadığımız bir emeğin sonucunda bize reva görülen maalesef bu oldu" dedi.

Türk hekimlerinin yurt dışına gidişi için birkaç sebebi olduğunu düşündüğünü söyleyen Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi ise "İlk olarak maaşlar belirli bir zümre hekim için gayet iyi ancak hem tıp kazanmak için verilen emeğin hem 6 sene tıp eğitiminin ve onun da üstüne 3-5 sene arasında değişen uzmanlık eğitiminin yoğunluğu, hocalardan hem tıp eğitimi sürecinde hem de asistanlık sürecinde görülen psikolojik şiddetin boyutu gibi konuların ardından alınan maaşı doktorların çok büyük çoğunluğu yetersiz buluyor. Elbette Türk Lirası'nın son yıllardaki keskin değer kaybının da çok büyük etkisi var.

Orada refahlarının daha iyi olacağını düşünüyorlar haklı olarak.

Aynı şekilde, kendi arkadaşlarımda gözlemlediğim şöyle bir durum var: Bahadırhan Dinçaslan’ın flutv'de bahsettiği gibi ‘ortalama Türk insanından hoşlanmıyorlar’. Statülerinin hiçbir önemi yok, ülkenin çoğunluğu için bu geçerli. Şiddet gördükten sonra Sağlık Bakanı seni azarlayabiliyor Twitterdan mesela…

Burada iş çok çok yoğun gerçekten, nöbeti şusu busu derken o da çok ürkütüyor arkadaşları bildiğim kadarıyla. Uzmanlık sonrası mecburi hizmetle uğraşmıyor adam Almanya'ya gidince, bunu bir etmen olarak sunan arkadaşım da olmuştu neden gitmek istediğini sorduğumda” ifadelerini kullandı.

Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Gözü Yurt Dışında: TUS Değil İngilizce ve Almanca Çalışıyorlar

Akranlarının yurt dışına gitme konusuyla ne kadar ilgili olduğuna ilişkin olarak "Dönemim 400 kişi, 100 kişiyi aşkındır diye düşünüyorum kafasında gitmek olan" diyen Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi "Deseler ki bana staj değişimi, araştırma değişimi ya da işte uzmanlık eğitimi için Avrupa'dan kabul aldın; koşa koşa giderim" diye konuştu.

Selçuk Üniversitesi’nden bir doktor adayı ise "Şu an tıp fakültesi son sınıftaki birçok arkadaşım Tus yerine yurtdışına gidebilmek için başta İngilizce ve Almanca çalışmaya başladılar. Tabii ki bu süreçte sadece hastanenin değil ülke yönetiminin de payı büyük. Fikirlerini özgürce ifade edemeyen, bir tivit atarken bile çekinilen bir ülkede yaşamak hepimiz için hem yorucu hem üzücü.

Pediatri, kadın doğum, beyin cerrahi gibi önemli bölümleri  artık tercih etmeyip yurtdışında hiç bilmediğin bir bölgeye gidip bir nevi aile hekimi gibi çalışmak artık daha ilgi çekici. Türkiye’de kalıp mesleğe devam edenlerin büyük bir kısmı mecburi olarak bunu yapıyor. Açıkçası ben de bu kısma giriyorum, şimdilik yurtdışında çalışmak gibi bir hedefim yok ama beş sene sonrası için garanti veremem. Yönetimin değişip bizi anlayabilecek ve değer verebilecek, daha umutla uyanabildiğimiz günlerin hayaliyle, Atatürk’ün ‘Beni emanet ediniz’ dediği doktorlardan olup kurduğu Cumhuriyet’e sahip çıkmak hedefiyle şimdilik ülkemdeyim" dedi.

Yurt Dışına Gitmek İsteyen Türk Doktor ya da Doktor Adayları İçin Birçok Blog ve Vlog Var

Yurt dışına gitme isteği Türk doktor ve doktor adayları arasında o kadar yüksek ki YouTube’da bu konuda onlarca eğitici Türkçe içerik var. "İsveç’e sağlık çalışanı olarak nasıl gelinir? Dr. …’dan tavsiyeler", "Amerika’da doktor olmak USMLE detayları", "İngiltere’de doktor olmak", "Almanya’da 3 Yılda Denklik" ve benzeri başlıklara sahip birçok video ve blog bulmak için birkaç saniyeden fazla arama yapmanıza gerek yok.

Tıp fakültesi öğrencilerindeki bu ilginin yoğunluğunu Tamga Türk’e konuşan Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi şu ifadelerle anlatıyor: "2000 kişilik fakültede sıradan bir online konferansa 60-70 kişi gelse iyi izlenmiş gözüyle bakılıyor. Bu koşullar altında, herhangi bir topluluk herhangi bir ülkede hekimlik yapan bir Türk getirdiği zaman konferansa bu sayı 200-300'lere fırlıyor, nasıl gittiğini, gittiği ülkenin istediği koşullarını dinlemek ve sorular sormak için."

Liyakate Dayalı Atamalar Yok

Yurt dışına gidişlere neden olarak "Liyakata dayalı atamalar yok" diyen TTB Genel Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı "Liyakate dayalı atamalar olmayınca gelen kişiler yetersizliklerini kapatmak adına başarılı hekimleri değersizleştirme çabalarına giriyorlar” diyen Korur, “Hekimler de bu yıldırma çabalarından kaçma eğiliminde oluyorlar. Yine arşiv araştırması adı altında yürütülen soruşturmalar ile uzun süre atamaları yapılmayan ve bu nedenle işsizlik sorunu yaşayanlar oluyor. Hekim emeğinin değersizleştirilmesi, emeğin karşılığının alınamaması, gittikçe ağırlaşan çalışma koşulları ve sağlıkçıların karşılaştığı şiddet olayları da üst üste gelince maalesef bir kısım meslektaşımız çareyi yurtdışına gitmekte buluyor. Bunların her biri büyük bir değer ve gitmeleri Türkiye için birer kayıp oluyor" ifadelerini kullandı.

Doktorlara Saldırı Konusunda Daha Orijinal Bir Ülke Yok

Doktorlara yönelik saldırılar konusunda Türkiye kadar orijinal ve girişimci bir ülke daha yok. Şubat 2021’de Rize Devlet Hastanesi’nde meydana gelen olayda bir doktora “orakla” saldırılmıştı.

Temmuz ayında Tokat’ta meydana gelen olayda ise bir aile hekimine çivili tahtayla saldırılmış, Mart ayında Bartın’da meydana gelen olayda ise bir doktor yoğun bakıma alınacak olan hastaya “su içirilmemesi gerektiğini söylediği için” hasta yakınlarının saldırısına uğramıştı.

Mayıs ayında Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde asistan hekim Ertan İskender bir hasta tarafından “elinden ve belinden” yaralanmış, Dr. İskender’in bir daha operasyona giremeyeceği ifade edilmiş ve olay kamuoyunda büyük tepki çekmişti.